Kantoğlu, K. Yaprak2022-08-032022-08-032022-06-01Kantoğlu, K. Y. (2022). Effects of gamma irradiation on seed germination in watermelon (Citrullus lanatus (Thunb.) matsum & nakai) and determination of effective mutation dose. ALATARIM, 21(1), 10-17.2757-8097http://kurumsalarsiv.tenmak.gov.tr/handle/20.500.12878/1909Bu çalışma, Doğu Karadeniz Bölgesinde lokal olarak yetiştiriciliği yapılan Yalıncak karpuzunda (köy populasyonu) yürütülmesi planlanan mutasyon ıslahı çalışması için “Etkili Mutasyon Dozu” (EMD50)’nun belirlenmesi amacı ile yürütülmüştür. Bu amaçla, karpuz tohumları Co60 kaynağı ile 0, 150, 250 ve 350 Gy dozlarında ışınlanmıştır. Tohum ekimini takip eden 10. ve 30. günde, her doz için ışınlanan tohum ve bunlardan gelişen fidelerde farklı ışın dozlarının çimlenme, kök ve sürgün gelişimleri üzerine olan etkileri incelenerek, EMD50 değeri lineer regresyon analiziyle hesaplanmıştır. Buna göre yapılan uygulama sonucunda 278 Gy EMD50 olarak belirlenirken, 150 Gy’lik uygulamanın kontrol ve diğer ışınlama dozlarına göre ışınlamayı takip eden ilk on günlük sürede çimlenmeyi uyardığı ancak 350 Gy’lik uygulamanın tohum çimlenmesi üzerinde olumsuz etkisi olduğu %46’lık çimlenme oranı ile ortaya konmuştur. Yalıncak genotipinde yürütülecek mutasyon ıslahı çalışmalarında EMD5ö’nin %10 alt ve üst sınırları göz önüne alınarak 250-305 Gy arasındaki uygulamaların geniş bir varyasyon oluşumunu sağlayacak dozlar olduğu belirlenmiştir.This research was conducted to determine the "Effective Mutation Dose" (EMD50) for the mutation breeding study planned to be carried out on the Yalıncak watermelon genotype grown locally in the Eastern Black Sea Region. For this purpose, watermelon seeds were irradiated with a 60Co source at doses of 0, 150, 250, and 350 Gy. The EMD50 value was calculated by linear regression analysis by examining the effects of different irradiation doses on germination, root and shoot development of seeds irradiated for each dose on the 10th and 30th days following seed sowing. As a result of the application, 278 Gy was determined as the EMD50, while a 150 Gy application stimulated germination in the first ten days following irradiation compared to control and other doses. In addition, it has been noticed that 350 Gy irradiation had a negative effect on seed germination, with a germination rate of 46%. It was determined that the doses between 250-305 Gy would provide a wide variation in the mutation breeding studies to be carried out on the Yalıncak genotype, considering the 10% lower and upper limits of the EMD50.enginfo:eu-repo/semantics/openAccessGamma raysGama ışınlarıRadiosensitivityRadyosensitiviteCitrullus lanatus (Thunb.) Matsum & NakaiYalıncakarticle2110171