Browsing by All Authors "Saban, Erdal"

Now showing 1 - 1 of 1
  • Thumbnail Image
    Item
    Kırım Kongo Kanamalı Ateşi'nin naklinde rol oynayan Hyalomma türlerinin steril böcek tekniği (SIT) kullanılarak kontrolü
    (Türkiye Atom Enerjisi Kurumu, 2012) Düzgün, Ali; Karaer, Zafer; Emre, Zişan; Vatansever, Yusuf; Kar, Sırrı; Güven, Esin; Saban, Erdal; Söğüt, Ali; Çerçi, Harun; Alabay, B. Metin; Tosun, idris; TAEK-SANAEM
    Bu rapor Kırım Kongo Kanamalı Ateşi’nin vektörü olarak bilinen Hyalomma türü keneler üzerinde gama ışınlamanın etkisini inceleyen bir dizi denemeyi kapsamaktadır. Bu çalışma aynı zamanda steril böcek tekniğinin kene kontrolü için uygunluğunu araştırmayı amaçlamaktadır. İlk olarak, aç, erkek Hyalomma anatolicum anatolicum kene grupları 5, 10, 15, 20 ve 50 Gy dozda ışınlandılar. 10 Gy dozun altında ışınlanan kenelerde hiçbir değişim görülmedi. 10 Gy ve üstü dozlarda ışınlanan erkek kenelerle çiftleşen dişilerin düşme ağırlıklarının azaldığı ve yumurtalarının canlılık oranının düştüğü belirlendi. 10 ve 15 Gy dozda gama ışını alan erkek kenelerin çiftleşme için normal kenelerle rekabet edebildiği anlaşıldı. 50 Gy dozda ışınlanan erkek kenelerin steril oldukları ve rekabetin azaldığı görüldü. Bu çalışmaları izleyen, Hyalomma marginatum marginatum ve Hyalomma anatolicum excavatum üzerinde yapılan çalışmalarda 10 ve 15 Gy gama ışınlama dozları kullanıldı. Bu dozlarda ışınlanan erkek kenelerle çiftleşen dişilerin beslenme ve üremeye ilişkin parametreleri incelendi. 15 Gy dozda ışınlanan gruplarda yumurta üretiminin ve larva veriminin önemli oranda düştüğü görüldü. Elde edilen sonuçlar steril böcek tekniğinin kenelerin kontrolü amacıyla kullanılabileceğini göstermektedir. Yine de, bu tekniğin sahaya uygulanmasından önce, gama ışınlamanın keneler üzerindeki etkisinin izleyen nesillere aktarımı konusunda çalışmalar yapılması yararlı olacaktır.