Browsing by All Authors "Vural, Mustafa"

Now showing 1 - 6 of 6
  • Thumbnail Image
    Item
    Çevre radyasyonu ölçümleri ve iyileştirme çalışmaları : Hantepe-Ezine-Çanakkale
    (Türkiye Atom Enerjisi Kurumu, 2008) Çetiner, M. Atıf; Yücel, Bilgi; Okyar, H. Burçin; Çelebi, Nilgün; Dirican, Abdullah; Gündüz, Hüseyin; Kemaloğlu, Solkan; Vural, Mustafa; Ataksor, Berna; TAEK
    Dünya’da yüksek seviyeli doğal radyasyon alanı olarak bilinen bölgeler mevcuttur. Bu bölgelerde, radyasyon dozları ve sağlık üzerine etkileri, risk tahminleri, radyasyondan korunma, çevresel transfer yolları ve doğal radyasyonla ilişkili ekolojik etkiler gibi alanlarda yoğun bilimsel çalışmalar yürütülmektedir. Yine bu bölgelerde radon, toron ve kozmik ışınların ölçümünü esas alan doğal radyasyon dozimetrisi, düşük seviyeli radyasyonun in vitro ve in vivo biyolojik çalışmaları yapılmaktadır. Dünyada en iyi bilinen yüksek seviyeli doğal radyasyon alanları Brezilya’da Guarapari, Hindistan’da Kerala, İran’da Ramsar ve Çin’de Yangjiang’tır. Bu bölgelerin dışında nispeten daha düşük seviyeli doğal radyasyon alanları da mevcuttur. 1960’lı yıllardan buyana, uzun süreli düşük seviye doğal radyasyon ışınlamalarının riskleri ve olası sağlık etkilerinin belirlenmesine yönelik radyolojik, jeolojik, epidemiolojik ve çevresel çalışmalar yürütülmektedir. Türkiye’nin doğal radyasyon tarama çalışmaları kapsamında, Çanakkale ili çevresinde 56 farklı noktada radyasyon ölçümleri yapılmıştır. Çanakkale ili, Ezine ilçesi, Geyikli beldesine bağlı Hantepe plajında radyasyon seviyesi, bölgenin ortalama doğal radyasyon seviyelerine göre yüksek bulunmuştur. Toryum-232 içeren kumun yaygın ve yoğun olduğu yerlerde, radyasyon doz hızı toprak yüzeyinde 0,20 ile 10,88 µGy h(-1) aralığında, yer seviyesinden I metre yükseklikte ise 0,27 ile 3,11 |jGy h-1 aralığında ölçülmüştür. Bölgede yapılan iyileştirme çalışmaları sonrası radyasyon doz hızı; toprak yüzeyinde 0,15 ile 8,09 µGy h(-1) aralığında, yer seviyesinden 1 metre yükseklikte ise 0,17 ile 2,88 µGy h(-1) aralığında ölçülmüştür. Doz hızı değerlerinin aritmetik ortalaması alındığında, iyileştirme çalışmalarından sonra radyasyon doz hızı seviyesinde ciddi azalma olduğu gözlenmiştir. Tüm ölçümlerin aritmetik ortalamaları alınarak etkin doz hesabı yapılmıştır. Etkin doz hesaplamaları sonucunda, iyileştirme çalışmaları öncesi yıllık etkin doz 1,223 mSv, çalışmalar sonrası ise 0,953 mSv’dir.
  • Thumbnail Image
    Item
    Düşük enerjili (< 50 MeV) siklotron tipi bir hızlandırıcı ile (55)Co, (57)Co, (60)Cu, (61)Cu, (64)Cu ve (67)Cu radyoizotoplarının üretilebilirliği ve potansiyel uygulama alanları
    (Türk Fizik Derneği, 2004-09-14) Vural, Mustafa; Turhan, Şeref; Karadağ, Mustafa; Türk Çakır, İlkay; Demircioğlu, Bengü; Parmaksız, Aydın; Yücel, Haluk; TAEK-ANAEM
    Bu çalışmada, ANAEM’de kurulması düşünülen siklotron tipi bir hızlandırıcı (Ep= 15 MeV-30 MeV, I(p)= 350 µA; E(d)= 9 MeV-15 MeV, I(d)= 30 µA) ile (55)Co (t(1/2) = 17.6 h, I(β)+= % 70), (60)Cu (t(1/2)= 23,7 min, I(β)+= % 93), (61)Cu (t(1/2)= 3,32 h, I(β)+= % 60), (64)Cu (t(1/2)=12,7 h, I(β)+= % 19), (67)Cu (t(1/2)=61,9 h, I(β)= % 100) ve (57)Co (t(1/2)=271,3 d) radyoizotopların üretim aktiviteleri ve verimleri farklı tepkimeler göz önüne alınarak hesaplanmış ve bulunan sonuçlar karşılaştırılmıştır.
  • Thumbnail Image
    Item
    Implementation of BBS-115 and the patient directives in radiation safety regulations of TAEK
    (Turkish Atomic Energy Authority, 2000-10) Okyar, H. Burçin; Vural, Mustafa; TAEK-RSGD
  • Thumbnail Image
    Item
    Transfer Factors of 238U, 232Th, 40K, 210 Pb to selected some Crops and radiation impact assessment in Semi Arid Environment
    (Springer, 2024-05-22) Dirican, Abdullah; Dikmen, Hasan; Şahin, Mihriban; Gülay, Yusuf; Özkök, Yücel Özel; Kaya, Nihal; Vural, Mustafa
    Research on the safety of staple agricultural food products has always been one of humanity's priorities and provides input for dose assessment models. Within this important priority, activity concentrations, transfer factors (TF), and radiological effects of 238U, 232Th, 210Pb, and 40 12 K were studied for selected crops in a village close to the NORM area, located in Central Anatolia region of Turkey. The RESRAD-onsite code has been used to assess the total dose rate. The simulation of the risk analysis covered 80 years. The maximum total dose of 0.5 mSv/yr was obtained at t = 30 years.
  • Thumbnail Image
    Item
    Türkiye'deki enerji üretiminde kullanılan kömür yakıtlı termik santrallerin ve Denizli jeotermal santralinin ürettiği tenorm atıklarının radyolojik değerlendirilmesi
    (Türkiye Atom Enerjisi Kurumu, 2011) Parmaksız, Aydın; Vural, Mustafa; Oğuz, Feridun; Yeltepe, Emin; Tükenmez, İbrahim; Çorak, Ahmet; TAEK-SANAEM
    Bu teknik raporda, kömür ve jeotermal suların enerji üretiminde kullanılması sonucunda oluşan ürün, yan ürün, tortu ve kalıntılardaki radyoaktivitenin tespiti amacıyla, önceden tespit edilmiş termik ve jeotermal santrallerden ve TENORM sahalarından toplanan örneklerin sonuçları verilmiştir. TENORM örnekleri ile ve bu alanlardan toplanan toprak, sediment ve su örnekleri uygun koşullarda Sarayköy Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezine getirilmiştir. Örnekler, numune hazırlama işlemlerinin ardından dört hafta bekletildikten sonra Gama Spektrometrik Yöntem ile ASTM E 181 Standart Metodu kullanılarak analiz edilmiştir. Ölçüm sonuçlarına göre radyoaktif içerikleri tespit edilen TENORM’lar literatürdeki verilerle kıyaslanarak bu radyonüklitlerden kaynaklanan eşdeğer radyum aktivitesi, gama aktivite derişim indisleri ve sağlık indisleri hesaplanmıştır. TENORM’ların atıldığı veya depolandığı sahaların insan ve çevre sağlığı için taşıdığı radyolojik riskler değerlendirilmiştir. Radyolojik riski yüksek sahaların geri kazanımı (cleanup, remediation) için yapılması gereken çalışmalara zemin hazırlanmıştır. Avrupa Birliği üyesi ülkelerin çoğunda bu maddelerin radyoaktiviteleri ile ilgili çalışmaların çoğu tamamlanmış ve bunlarla ilgili yasal mevzuat ve standartlar oluşturulmuştur. Bu rapor Türkiye’de konu ile ilgili mevzuatın oluşturulmasında ve insan ve çevre sağlığı açısından TENORM’ların değerlendirilmesinde başvurulabilecek kapsamlı bir çalışmadır.
  • Thumbnail Image
    Item
    Uranium isotopic analysis of depleted uranium in presence of other radioactive materials by using coaxial and planar Ge detectors
    (Azerbaijan National Academy of Sciences Institute of Radiation Problems ve Turkish Atomic Energy Authority, 2006) Yücel, Haluk; Yeltepe, Emin; Dikmen, Hasan; Vural, Mustafa; 3905; TAEK-ANAEM
    This paper deals with the determination of isotopic abundance of depleted uranium (DU) employing two different γ-ray spectrometric methods. One is the multi-group y-ray analysis (MGA) method using the low energy region (< 300 keV) with a planar Ge detector intrinsically calibrated with γ- and X-rays of uranium without use of standards. The MGA method is quicker and more practical for situ applications, however, it has been previously demonstrated by author [1] that relative abundances of DU obtained by MGA method are not consistent with the declared values for the DU samples in the presence of the actinides such as Th, Np, Pa and Am. The main reason for these erroneous results has already been proposed to be the interference of the γ- and X-rays of uranium with those emissions of the other actinides in the 80-130 keV region. The latter method is the absolute γ-ray analysis method (AGA), which uses the γ-rays of energies in the range of 130-1001 keV region for uranium but it requires an accurate absolute efficiency calibration with use of radionuclide standards. For the application of the AGA method, a high efficient coaxial Ge detector was calibrated by using the multi-radionuclide standards. It is emphasized that less intense but cleaner gamma peaks at 163.3 keV (5.08 %) and 205 keV (5.01%) of 235U are preferably used for the determination of 235U abundance in the AGA method, although there are more intense peaks of 235U observed in the γ-ray spectra such as 143.8 keV (10.76%) and 185.7 keV (57.2%) of 235U. Because both 143.8 keV and 185.7 keV peaks affected seriously due to interferences with 143.3 keV (0.44%) of 237Np and with 186.2 keV(3.51%) of 226Ra. Additionaly, in the higher energy region (above 130 keV) of the spectra, it was chosen the analytical peaks: 258.2 keV (0.076%), 742.8 keV (0.106%), 766.3 keV (0.294%) and 1001 keV (0.837%) y-rays of 234mPa (238U) for the determination of 238U. However, the 1001 keV peak among them is preferably chosen for the isotopic abundance analysis of 238U. On the other hand, in the low energy region, the most intense peak of 234Th (~>HU), 63.3 keV (4.8%) has not been considered for the analysis because it has a fully multiplet (62.86 keV + 63.29 keV) and includes the interferenc peaks of the 62.70 keV (1.5%) of 234Pa, the 63.81 keV (0.263%) of 232Th and the 63.90 keV (0.011%) of 237Np, when the presence of other radioactive materials along with DU. It is clear that the AGA method needs more tedious and laborious work, however, it results in more accurate results for 235U isotopic analysis of DU samples. The results for the abundances measured from the AGA method are compared with those of MGA method when DU samples measured along with other radioactive materials.