İyonize radyasyon uygulamaları için güvenlik ve korunmaya yönelik genel kavramlar
Loading...
Date
2013-01
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Süleyman Demirel Üniversitesi
Abstract
Bu çalışmada iyonlaştırıcı radyasyonla ilgili bilimsel yapıda ve uluslararası geçerliliği olan iyonlaştırıcı radyasyon uygulamaları için güvenlik ve korunmaya yönelik genel kavramlar sunularak, ülkemizdeki uygulamalarına yönelik bilgiler verilmiştir. Radyasyondan korunma sistemin ana hedefi, radyasyon görevlilerinin, halkın ve çevrenin radyasyonun zararlı etkilerine karşı korunmasıdır. Amacı ise radyasyonun deterministik etkilerini (cilt yanıkları, katarakt, ölüm gibi) önlemek ve stokastik (kanser, genetik etkiler) etkilerin meydana gelme olasılığını en aza indirebilmektir. Radyasyon ışınlamalarına yönelik olarak insan aktiviteleri ve uygulamaları için üç temel gereksinimi esas alan bir korunma sistemi tavsiye edilir. Bu gereksinimler ülke bazında sosyal ve ekonomik faktörleri de içerir. Uygulamanın Doğrulanması (justifikasyon-net fayda), Korunmanın Optimizasyonu (en az doz ile en iyi sonuç) ve Doz Sınırlarının uygulanması, radyasyondan korunma sisteminde yer alan üç temel prensiptir. Bu prensiplere göre radyasyonun zararlı etkilerini telafi edecek şekilde yeterli fayda sağlamayan radyasyona maruz kalmayı gerektiren hiçbir uygulamaya izin verilmemesi, bu kapsamda olacak olan uygulamalarda ise en az doz ile en iyi sonuca ulaşılması ve tıbbi tanı/tedavi haricinde bireylerin ışınlandığı tüm uygulamaların sonucunda alacakları dozların sınırlandırılması gerekmektedir.
Description
Keywords
Deterministic effect, Deterministik etki, Dose limits, Doz limitleri, Radiation protection, Radyasyondan korunma, ICRP
Citation
Zeyrek, C. T. (2013). İyonize radyasyon uygulamaları için güvenlik ve korunmaya yönelik genel kavramlar. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 17(3), 1-9.