Radyasyon ölçüm cihazlarının performans kriterleri ve testleri
| dc.contributor.advisor | Reyhanioğlu, Erinç | tr_TR |
| dc.contributor.author | Daştan, Merve Büşra | |
| dc.contributor.department | TENMAK-Nükleer Enerji Araştırma Enstitüsü-Ankara | tr_TR |
| dc.date.accessioned | 2023-03-01T08:22:30Z | |
| dc.date.available | 2023-03-01T08:22:30Z | |
| dc.date.issued | 2022-08 | |
| dc.description.abstract | Radyasyon ölçüm cihazlarının amaçlanan kullanıma uygunluğunun belirlenmesi hem metrolojik izlenebilirliğin sağlanması hem de insan sağlığı için önem arz etmektedir. Bu bakımdan, söz konusu cihazların piyasaya sunulmadan önce kullanım amacına uygunluğunun teyit edilmesi amacıyla tip testi olarak adlandırılan bir dizi ölçüm ve değerlendirmeye tabi tutulması gerekmektedir. Bu testler, cihazlar rutin kullanımdayken gerçekleştirilen periyodik kontrol testlerinin sonuçlarının değerlendirilmesi için referans verilerin oluşturulmasını sağlamaktadır. Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa’da radyasyon ölçüm cihazlarının performans testlerinin zorunluluğu yasalarla belirlenmektedir. Ancak Türkiye’de söz konusu testlerin uygulanmasına ilişkin yasal bir zemin henüz oluşturulmamıştır. Dolayısıyla bu tez çalışmasında, taşınabilir radyasyon ölçüm cihazlarının kullanıma sunulmadan önce yapılması gereken tip testlerinin gerçekleştirilmesine yönelik uygulama prosedürünün oluşturulması amaçlanmıştır. Aynı zamanda, bu konuda mevzuatların oluşturulması durumunda, ilgili çalışmalara teknik veri oluşturulması da sağlanmış olacaktır. Bu amaçla, söz konusu test tekniklerini kapsayan Amerikan ve Avrupa standartları ile birincil standart dozimetri laboratuvarları olan NPL ve PTB’nin prosedürleri incelenmiştir. Çalışmada, söz konusu prosedür oluşturulurken testlerin yapıldığı NÜKEN, EURAMET üyesi olduğu için Avrupa standartlarına bağlı kalınmıştır. Çalışmanın deney aşamasında, örnek olarak seçilen ikisi H*(10) ortam eşdeğeri dozu (hızı) ve biri Js, ışınım (hızı) ölçümü alan taşınabilir radyasyon ölçüm cihazlarına, Ankara yerleşkesindeki İSDL’de tip testleri uygulanmıştır. Sonuç olarak, elde edilen veriler ışığında tip testi uygulama prosedürünün aşamaları ve değerlendirme kriterlerine karar verilmiştir. | tr_TR |
| dc.description.abstract | Determining the suitability of radiation measurement devices for their intended use is essential for ensuring metrological traceability and human health. In this regard, the devices in question must be subjected to a series of measurements and evaluation, namely type tests to confirm their appropriateness for their intended use before entering the market. Also, these measurements form a database for periodic tests that are carried out later when the device is in use. The obligation of performance tests of radiation monitoring devices in the United States and Europe is determined by law. However, a legal basis for implementing these tests in Türkiye has not yet been established. Therefore, this study aims to establish the application procedure for the type tests that will be carried out before the portable radiation devices are put in use. Furthermore, in case a legal basis should be prepared, this study will provide technical data. For this purpose, American and European standards covering these test techniques and the procedures of NPL and PTB, which are primary standard dosimetry laboratories, were examined. Since NÜKEN, where the tests are carried out, is a member of EURAMET, European standards were adhered to while establishing the test procedure. In the experimental stage, type tests were applied to portable radiation protection devices to three devices selected as samples, two of which measuring H*(10) ambient equivalent dose (rate) and one measuring Js exposure (rate) at the SSDL, on Ankara campus. Consequently, by evaluating measurement data obtained, type test procedure and evaluation criteria has been formed. | tr_TR |
| dc.description.sponsorship | Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu | tr_TR |
| dc.identifier.citation | Daştan, M. B. (2022). Radyasyon ölçüm cihazlarının performans kriterleri ve testleri. (Yayımlanmamış uzmanlık tezi). Ankara : Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu. | tr_TR |
| dc.identifier.uri | http://kurumsalarsiv.tenmak.gov.tr/handle/20.500.12878/1945 | |
| dc.language.iso | tur | tr_TR |
| dc.publisher | Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu | tr_TR |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | tr_TR |
| dc.subject | Portable radiation protection devices | tr_TR |
| dc.subject | Taşınabilir radyasyon ölçüm cihazları | tr_TR |
| dc.subject | Performance requirements | tr_TR |
| dc.subject | Performans gereklilikleri | tr_TR |
| dc.subject | Type tests | tr_TR |
| dc.subject | Tip testleri | tr_TR |
| dc.subject | Periodic control test | tr_TR |
| dc.subject | Periyodik kontrol test | tr_TR |
| dc.subject | Relative response | tr_TR |
| dc.subject | Bağıl cevap | tr_TR |
| dc.title | Radyasyon ölçüm cihazlarının performans kriterleri ve testleri | tr_TR |
| dc.title.alternative | Performance criteria and tests of radiation monioring devices | tr_TR |
| dc.type | specialistThesis | tr_TR |