Rapor 1980-1989 yılları

Permanent URI for this collection

https://kurumsalarsiv.tenmak.gov.tr/handle/20.500.12878/272

Browse

Browsing Rapor 1980-1989 yılları by All Authors "Atak, Ç."

Now showing 1 - 1 of 1
  • Thumbnail Image
    Item
    Nem oranları değişik olan soya tohumları üzerine gamma radyasyonunun etkisi
    (T.A.E.K., Ankara Nükleer Tarım Araştırma Merkezi, 1985) Atak, Ç.; Atilla, S.; TAEK-ANTHAM
    Gamma radyasyonu ile yapılan mutasyon denemelerinde tohumun nem oranının belirlenmesi ve ayarlanması bitki islahcıları için çok önemlidir. Çünkü gamma radyasyonunun etkisi ile tohumun nem kapsamı arasında sıkı bir ilişki bulunmakta ve tohumda nem oranının azalması radyasyona karşı hassasiyeti arttırmaktadır. Bununla ilgili olarak da nem oranları düşük tohumlardan elde edilen bitkilerde fide yüksekliği önemli ölçüde azalmaktadır. Tohumun nem kapsamıyle radyasyonun etkisi arasındaki ilişkiyi ve buna dayanılarak en uygun nem oranını saptamak amacıyla yapılan sera denemesi tesadüf blokları deneme desenine göre 3 paralelli olarak düzenlenmiş ve her paralelde 20Tşer ölçüm yapılmıştır. Denemede 30 X ^5 X 10 cm ebadındaki tahta sandıkları ve nem oranları sırasıyla % 4.5, % 9 ve % 11.1 olan Calland soya çeşidi tohumları kullanmıştır. ^Co kaynacı kullanılarak tohumlar 10, 20, 30 ve 50 krad!lık dozlarla ışınlanmış ve deneme sonunda hipokotil, epikotil ve fide yükseklikleri ölçümleri yapılarak ele alman bu kriterler bakımından değişik nem oranları ve radyasyon dozlarının etkilerinin belirlenmesine çalışılmıştır. Deneme sonuçları şöyle özetlenebilir: 1- Radyasyon dozunun 10 krad'dan 50 kradfa çıkmasına paralel olarak tüm nem oranlarında hipokotil, epikotil ve fide yükseklikleri kontrola göre azalmıştır. 2- Fide yüksekliği bakımından % 4,5 ve % 9 nem oranlarında kontrola ele alman bütün radyasyon dozları arasında önemli farklar bulunurken nem oranı % 11.1 olduğunda 20 kradfdan itibaren önemli farklar ortaya çıkmıştır. 3- Aynı radyasyon dozunda nem oranı % 4,5Tdan % 11.1Te çıkarıldığında hipokotil, epikotil ve fide yüksekliklerinde bir artış olmuştur. 4- Epikotil ve fide yüksekliklerinde % 11.1 ile % 4.5 ve % 9 ile % 4.5 nem oranları arasında tüm radyasyon dozlarında önemli farklar varken % 11.1 ile % 9 nem oranları arasında 20 krad'dan itibaren önemli farklar bulunmuştur. 5- Bu sonuçlar, gamma radyasyonuna karşı hassasiyetin tohumun nem oranının % 9 dan % 11.1 e çıkmasıyla azaldığını ve kuru tohumlarda radyasyon zararının çok arttığını göstermektedir.