Makale

Permanent URI for this community

https://kurumsalarsiv.tenmak.gov.tr/handle/20.500.12878/6

Browse

Now showing 1 - 11 of 11

Callus and suspension culture techniques optimized for use in carrot breeding studies (Daucus carota ssp. sativus var. atrorubens alef and D. carota)
(TAGEM, 2023-02-02) Büyükdinç Turan, Damla; Kantoğlu Kadriye Yaprak; Karataş, Arzu; Ellialtıoğlu, Şebnem
In this study, studies were conducted to optimize callus and suspension culture methods for in vitro mutation breeding in purple and orange carrots. Following this, the developed mutant lines were subjected to in vitro salt stress selection. The study determined the optimal agar dose. The first germination, 50% germination, rootcotyledon formation and genuine leaf formation in carrot seedlings were analyzed daily in the study, which was continued with the determined 7g/L agar dose. The cotyledon and hypocotyl explants from the seedlings were cultivated for callus production in mixtures of MS-1, MS-2 and MS-3 nutritional medium. In the second and fourth weeks following the second subculture, callus production percentages and weights were measured. The MS-3 (1 mg/L 2,4-D + 0.5 mg/L kinetin) nutritional medium and hypocotyl explant were found to be particularly effective at producing callus. The second subculture's data on the number of plants that had successfully regenerated per callus, showed that the MS nutritional medium with 0.2 mg/L Thidiazuron (TDZ) was the best medium for plant regeneration. The dispersed calli were grown in a nutritional medium designed for suspension culture in a nutrient medium mixture comprising MS+0.1 mg/L kinetin. The results obtained with the optimization steps were used in the ongoing study.
Çin Karanfili (Dianthus chinensis L.) İçin Mutasyon Islahı Çalışmasına Yönelik Etkili Mutasyon Dozun Belirlenmesi
(Dergipark, 2024-10-14) Çakın, Irmak; Kantoğlu, K. Yaprak; Kunter, Burak; Göktuğ, Aslıhan
Karanfil süs bitkileri içinde mutasyon ıslahına en yatkın olan türlerden bir tanesidir. Bu çalışmada ticari öneme sahip Çin karanfili çeşidinde (Dianthus chinensis L.) yeni çeşit geliştirilmesine yönelik olarak yürütülmesi planlanan mutasyon ıslahı çalışması için çeşide özgü etkili mutasyon dozunun belirlenmesi hedeflenmiştir. Etkili mutasyon dozunun (EMD50) belirlenmesinde fiziksel mutagen olarak (Sezyum 137) Cs137 gamma kaynağı kullanılmıştır. Karanfil tohumlarına 0, 50, 100, 200, 300, 400, 500 ve 600 Gy olmak üzere yedi farklı dozda ışınlama yapılmıştır. Her doz için otuz adet tohum ekilmiş olup, bu tohumların ışınlamadan 30 gün sonraki bitki gelişimleri gözlenmiştir. Işınlamadan ardından otuzuncu günde elde edilen bitkilerde sürgün gelişimine yönelik ölçümler alınmıştır. Bu ölçümlerden elde edilen ortalama veriler ile lineer regresyon analizi gerçekleştirilerek EMD50 belirlenmiştir. Yapılan analiz sonuncunda 172.16 Gy’lik doz EMD50 değeri olarak tespit edilmiştir.
Çin Karanfili (Dianthus chinensis L.) İçin Mutasyon Islahı Çalışmasına Yönelik Etkili Mutasyon Dozun Belirlenmesi
(D.Ü Ormancılık Dergisi, 2024-12-28) Çakın, Irmak; Kantoğlu Kadriye Yaprak; Kunter, Burak; Göktuğ, Aslıhan
Karanfil süs bitkileri içinde mutasyon ıslahına en yatkın olan türlerden bir tanesidir. Bu çalışmada ticari öneme sahip Çin karanfili çeşidinde (Dianthus chinensis L.) yeni çeşit geliştirilmesine yönelik olarak yürütülmesi planlanan mutasyon ıslahı çalışması için çeşide özgü etkili mutasyon dozunun belirlenmesi hedeflenmiştir. Etkili Mutasyon Dozunun (EMD50) belirlenmesinde fiziksel mutagen olarak (Sezyum 137) Cs137 gamma kaynağı kullanılmıştır. Karanfil tohumlarına 0, 50, 100, 200, 300, 400, 500 ve 600 Gy olmak üzere yedi farklı dozda ışınlama yapılmıştır. Her doz için otuz adet tohum ekilmiş olup, bu tohumların ışınlamadan 30 gün sonraki bitki gelişimleri gözlenmiştir. Işınlamanın ardından otuzuncu günde elde edilen bitkilerde sürgün gelişimine yönelik ölçümler alınmıştır. Bu ölçümlerden elde edilen ortalama veriler ile lineer regresyon analizi gerçekleştirilerek EMD50 belirlenmiştir. Yapılan analiz sonuncunda 172.16 Gy’lik doz EMD50 değeri olarak tespit edilmiştir.
Gamma rays induced enhancement in the phytonutrient capacities of tomato (Solanum Lycopersicum L.)
(Frontiers, 2023-08-03) Kantoğlu Kadriye Yaprak; İç Erhan; Özmen Dilan; Bulut F. Şebnem; Ergun Ece; Kantoğlu Ömer; Özçoban Mustafa
One of the most important problems for the field-grown Ayaş tomato (Solanum lycopersicum Ayas population), which is preferred for consumption in Central Anatolia because of its aromatic taste, is that the shelf life is short because of insufficient fruit firmness. Therefore, a study was initiated to develop high-quality lines and variety candidates through mutation breeding in the current Ayaş population. In this study, the effective mutation dose (EMD50) was found to be 150 Gy for seeds using a Cobalt-60 gamma ray source. The main mutant population was generated by applying EMD50. During the study, mutant lines selected by following the classicalmutation breeding stages were evaluated in terms of yield and quality traits (antioxidant content, total soluble solid amount, fruit firmness, Brix, etc.) starting from the M4 stage. One of our aims was to determine and improve the phytonutrient content of field-grown tomatoes. The fruits of selected lines at the M4 stage were extracted by liquid-liquid partition and accelerated solvent extraction techniques and analyzed by High Performance Liquid Chromatography (HPLC) in this study. Itwas found that 28 of the 29mutant lines were significantly different from the control and mutant lines. Mutant lines 9-22, 8-90, 8-135, and 8-127 were determined to be the most promising for commercialization.
Gerbera’da (Gerbera jamesonii Bolus ex. Hooker) Kapitulum Eksplantlarından in vitro Rejenerasyon
(Bahçe/ TAGEM, 2025-03-26) Kurt Deniz Selin; Kantoğlu Kadriye Yaprak; Ellialtıoğlu Şebnem Şeküre
Gerbera (G.jamesonii Bolus ex. Hooker) süs bitkisi türü Türkiye’de süs bitkileri içinde üretim alanı olarak üçüncü, üretim miktarı açısından ise (adet dal) ikinci sırada yer almaktadır. Ancak üretim, tamamen yurt dışından ithal edilen yabancı çeşitlere ait anaç materyalle gerçekleştirilmektedir. Bu türe yönelik ticari üretim ve yerli ıslah çalışmalarının hızlandırılması adına, in vitro çoğaltım tekniklerinin çalışmalara entegre edilmesi önemli bir ihtiyaçtır. Bu çalışmada, üreticiden temin edilen üç farklı gerbera çeşidinin in vitro kapitulum kültürü ile çoğaltım olanakları araştırılmıştır. Bu amaçla gerbera kapitulumları, farklı oranlarda BAP (2.0, 3.0 ve 4.0 mg/L) ile NAA (0.5, 0.25 mg/L) kombinasyonları içeren MS besin ortamında kültüre alınmış ve kapitulumların rejenerasyon performansları incelenmiştir. Tüm genotiplerde, en iyi rejenerasyonun 2.0 mg/L BAP+0.5 mg/L NAA kombinasyonunda sağlandığı belirlenmiştir. Genotip tepkisi açısından yapılan değerlendirmede ise en iyi çoğaltım katsayısının 6.57 ile beyaz renkli çiçeklere sahip genotipte sağlandığı, bunu sırasıyla 5.86 değeri ile kırmızı ve 5.04 değeri ile de turuncu çiçekli genotipin izlediği saptanmıştır. Oluşan sürgünlerin alt kültüre alınması ve in vitro ıslah çalışmalarında kullanılması amacıyla mikroçoğaltımına devam edilmektedir.
In vitro Mutasyon Islahı Çalışmalarına Yönelik Olarak Farklı Gama Işını Kaynaklarının Kalanşo (Kalanchoe blossfeldiana Poelnn.) Yaprak Ayası Eksplantı Üzerine Etkilerinin Karşılaştırılması
(Bahçe/TAGEM, 2025-03-26) Çakın Irmak; Kunter Burak; Kantoğlu Kadriye Yaprak; Göktuğ Aslıhan; Ebru Akyüz Çağdaş; Ellialtıoğlu Şebnem Şeküre
Kalanşo (Kalanchoe blossfeldiana Poelnn.) uzun ömürlü iç mekân süs bitkisi türlerinden biri olup in vitro rejenerasyon kabiliyeti yüksektir. Bu araştırmada in vitro mutasyon ıslahı çalışmasına yönelik olarak yaprak ayası eksplantlarında, iki farklı gama ışınlama kaynağında ışınlama yapılarak etkili mutasyon dozlarının belirlenmesi (EMD₅₀) ve kaynak etkisinin ortaya konulması hedeflenmiştir. Bu amaçla her dozda 60’şar yaprak ayası eksplantı olacak şekilde in vitro kültürler on dört farklı dozda (0, 10, 20, 30, 40, 50, 60, 70, 80, 90, 100, 120, 140 ve 160 Gy) Co⁶⁰ (235 Gy/h) ve Cs¹³⁷ (821 Gy/h) gama ışın kaynakları ile ışınlanmıştır. Işınlanan in vitro eksplantlar ışınlama sonrasında rejenerasyon ortamına (2.0 mg.L⁻¹ TDZ ve 0.5 mg.L⁻¹ NAA) transfer edilmişlerdir. Işınlamayı takip eden kırk beşinci günde eksplantlarda sürgün rejenerasyonu başarı yüzdeleri tespit edilerek iki farklı gama kaynağının etkileri karşılaştırılmıştır. In vitro rejenerasyon amacıyla S2 kodlu uygulamanın (%15’lik NaClO içeren sterilizasyon çözeltisi) ve R3 kodlu 2.0 mg.L⁻¹ TDZ ve 0.5 mg.L⁻¹ NAA içeren MS besin ortamının kullanılabileceği belirlenmiştir. EMD₅₀ dozu olarak; Cs¹³⁷ kaynağı için 79.97 Gy ve Co⁶⁰ kaynağı için ise 103.54 Gy hesaplanmıştır. Bununla birlikte kobalt kaynağı için daha yüksek dozlarda bazı yeni uygulamaların yapılması önerilmiştir.
Influence of Gamma Irradiation on Pollen Viability, Pollen Tube Growth, and Fruit Development in Tomato (Solanum lycopersicum L.)
(The Horticulture Journal / The Japanese Society of Horticulture, 2024-03-16) Kantoğlu Kadriye Yaprak; 372103
The goal of this study was to assess whether irradiated pollen technology could be used in tomato breeding research. The effects of irradiation on pollen viability, fruit set rate, and embryo formation were investigated. For this purpose, pollens were exposed to gamma rays of 0, 50, 100, 200, 300, and 400 Grays (Gy). The effect of irradiation on pollen viability and tube growth was found to be significant based on counting and measurements performed under in vitro conditions at 24, 48, 72, and 144 h after irradiation. Fruit set and embryo formation in seeds were evaluated 30 days after pollination with pollen irradiated at different doses. It was determined that increasing the irradiation dose resulted in reduced pollen viability and tube length. Endosperm formation was detected in all seeds after 50 Gy of irradiation. However, 50 Gy had no effect on gynogenesis stimulation. Therefore, 100, 200, and 300 Gy doses stimulated embryo formation without endosperm, while 400 Gy of irradiated pollen did not support fruit to set. These results indicate the importance of harvesting time to obtain viable embryos. It should be retracted to an earlier time since late harvest resulted in necrosis of globular embryos on the 30th day after irradiation. Pollination with one-day-old irradiated pollen was more suitable for gynogenesis induction. The results showed that the irradiated pollen technique can be applied in tomato breeding studies, especially in terms of purifying the obtained breeding lines in a shorter time. In particular, determining the appropriate induction dose for gynogenesis depending on the genotype is important for stimulation efficiency.
Kalanşoda (Kalanchoe Blossfeldiana Poelnn.) In Vitro Mutasyon Islahı
(D.Ü Ormancılık Dergisi, 2024-12-28) Kantoğlu Kadriye Yaprak; Sarıtoprak, Okan; Çağdaş Akyüz, Ebru; Okutan, Evrim; Aktaş, Hakan; Ellialtıoğlu, Şebnem
Kalanşo (Kalanchoe blossfeldiana Poelnn.) son yıllarda iç mekân süs bitkisi olarak kullanımının yanında dış mekân ve kesme çiçek olarak da değerlendirmek üzere üzerinde ıslah çalışmaları yapılan katma değeri yüksek olan bir bitki türüdür. Bu nedenle ıslah çalışmaları her geçen gün yeni kalanşo çeşitlerinin geliştirilmesi için yoğunlaşmaktadır. Farklı ıslah yöntemleri uygulamada kullanılmakla birlikte, mutasyon ıslahına da yatkın olan bu türde yeni varyasyonların oluşturulabilmesi için in vivo ve in vitro mutasyon ıslahı çalışmaları değer arz etmektedir. Bu çalışmada, fiziksel mutagen olan kobalt 60 (Co60) kaynaklı gama ışını kullanılarak in vitro mutasyon ıslahı ile yeni çeşit adaylarının geliştirilmesi ve ıslah sürecinin in vitro tekniklerden yararlanılarak kısaltılması hedeflenmiştir. Çalışmanın sonucunda 119 Gy’lik ışınlama dozu ticari kalanşo çeşidi için etkili mutasyon dozu (EMD50) olarak belirlenmiştir. EMD50 ile bu dozun %10 alt ve üst sınırlarındaki dozlarda in vitro sürgün kültürleri ışınlanarak ana mutant populasyon oluşturulmuştur. M1V4 aşamasında dış koşullara aktarılan 296 adet mutant klonlarda bitki ve çiçek gözlemi yapılarak ön seleksiyon gerçekleştirilmiştir. Buna göre %28.38 oranında farklılık gösteren 70 adet klon belirlenmiştir.
Marulda (Lactuca sativa var. longifolia) Mutasyon Islahı Yönteminin Morfolojik Etkileri
(TAGEM, 2024-01-15) Kökpınar Sarıçam, Şule; Kantoğlu Kadriye Yaprak; Ellialtıoğlu, Şebnem
Lactuca sativa (marul ve salatalar), yapraklı sebzeler grubunda yer alan en önemli ürünlerden biridir. Genel olarak marul, yaprak salata (kıvırcık) ve baş salata (aysberg) olarak gruplandırılan bu türün şekil, büyüklük ve renk bakımından oldukça farklı çeşitleri bulunmaktadır. Çalışmada; marulda (Lactuca sativa var. longifolia) mutasyon ıslahı yoluyla agronomik ve kalite özellikleri bakımından farklı yeni genotipler ortaya çıkarmak, bu bireylerin gen havuzunda varyasyon kaynağı olarak yer almasını sağlamak amaçlanmıştır. Bu amaçla, 2018 yılında, ‘Cervantes’ ve ‘Escule’ ticari marul çeşitlerinin tohumlarına Co⁶⁰ ışın kaynağı kullanılarak 0, 50, 100, 200, 300, 400, 500 ve 600 Gy’lik dozlarda gama ışını uygulanmış, Etkili Mutasyon Dozu (EMD50) 254.45 Gy olarak belirlenmiştir. Kontrol ve M₄ seviyesinde seçilmiş 36 adet mutant hatta marul başlarının boyu, çapı, ağırlığı, yaprak rengi incelenmiştir. Baş boyu 23.09-32.69 cm, baş çapı 11.40-14.28 cm, baş ağırlığı 390.03-986.07 g arasında değişim göstermiştir. Renk bakımından hatların L* değerinin 36.72-57.12, a* değerinin -18.23, -9.90, b* değerinin de 12.60-37.47 aralıklarında olduğu saptanmıştır. Morfolojik özellikler bakımından üstün özellik gösteren 62, 66, 71, 72, 74, 77, 84, 100 no.lu hatlar mutant çeşit adayı olarak belirlenmiştir.
Mutasyon ıslahı yöntemiyle ülkemize ait ilk yerli kasımpatı çeşitlerinin geliştirilmesi
(Düzce Üniversitesi Süs ve Tıbbi Bitkiler Botanik Bahçesi Dergisi, 2024-04-22) Haspolat Gülden; Kunter, Burak; Kantoğlu Kadriye Yaprak; Şenel, Ümran; Özzambak, Ercan Mustafa
Bu çalışmanın amacı ticari açıdan önemi olan kasımpatı bitkisinde kesme çiçek, dış mekân ve saksı çiçeği olarak kullanılabilecek yeni çeşitler veya çeşit adayları geliştirmektir. Ülkemiz süs bitkileri sektöründe materyal temininde söz konusu olan dışa bağımlılığı aza indirmek amaçlanmıştır. Bu amaçla kasımpatıda yeni renk ve şekil değişimleriyle ortaya çıkacak yerli çeşitler elde etmeye yönelik ıslah çalışmaları planlanmıştır. Kesme kasımpatı çeşidi 'Bacardi', materyal olarak kullanılmış ve boğum eksplantları in vitro kültüre alınmıştır. In vitro eksplantlar, etkili mutajen dozunu (EMD) belirlemek amacıyla; 5, 10, 15, 20, 25 ve 30 Gy (Gray) dozlarında gama ışını ile ışınlanmıştır. Işınlamadan sonra rejenerasyonun 60. gününde sürgün ve kök ölçümleri yapılarak EMD 20 Gy olarak belirlenmiştir. EMD’si belirlenen eksplantlar, 20 Gy ile yeniden ışınlanmıştır. M1V4 dönemine kadar in vitro alt kültürlere devam edilmiş ve bu dönemde farklı çiçek yapıları, çiçeklenme zamanı, bitki boyuna göre farklılaşma, bitkideki çiçek sayısı ve dilsi çiçek farklılaşmaları gözlemlenmiştir. Dilsi çiçeklerde, renk değişimleri pembe ve sarı tonları olarak belirlenmiştir. Seçilen olumlu mutantların oranı % 0,9 olarak hesaplanmıştır.
Ray-Floret Based Rapid Propagation and Detection of Somatic Variation in Selected Mutant Chrysanthemum Individuals
(Yuzuncu Yil University Journal of Agricultural Sciences, 2024-12-31) Kantoğlu Kadriye Yaprak; Kunter, Burak; Şenel, Ümran; Haspolat, Gülden
Chrysanthemum (Dendranthema × grandiflora Tzvelev) is an attractive plant species that responds well to mutation breeding research conducted worldwide. The isolation and propagation of mutant individuals are very important for detecting mutations in in vitro cultures. Using in vitro cultures, it is easy to isolate solid mutants. In this study, the homogeneous reproductive capacity of selected mutant individuals after irradiation was examined using ray floret cultures at the M1V1 stage, based on various flower colors and architectures. The explant materials were obtained from selected mutant plants with yellow, dark red, orange, and spoon-shaped ray florets cultivated in full bloom. After the determination of an effective sterilization method, the ray florets were cultured in Murashige and Skoog's (MS) media, which contained 0.5 mg L-1 1- Naphthalaneacetic acid (NAA) and 2.0 mg L-1 6-Benzylaminopurine (BAP). The average rate of plantlet regeneration varied depending on the genotype; mutants with yellow-colored flowers generated 0.6 plantlets per explant, those with orange-colored flowers (1.11), those with dark red-colored flowers (1.16), and those with spoon-shaped flowers (2.71). After plant regeneration, plantlets were cultured in a hormone-free MS nutrient medium to ensure full-rooted plant development. The findings of this study showed that in vitro ray floret culture could be used to swiftly and successfully carry out vegetative reproduction of pottype Brandevil mutants, which are more susceptible to in vivo cutting propagation than pot-type Chrysanthemum cultivars. In the propagating material, there were obtained four differently colored somaclonal plants, eleven partial somaclonal plants with incurved-type ray florets, eight somaclonal plants with spatulate-type florets, one somaclonal plant with semi-double-type flower heads, two somaclonal plants with pointed and reflexing ray florets.

Browse

Browsing Makale by ORCID "0000-0002-7247-9116"

Results Per Page

Sort Options