Volume 31 Sayı 1
Permanent URI for this collection
Browse
Recent Submissions
Item Determination of the bioethanol ratio in gasoline from 14C activity concentration by liquid scintillation counting in Turkey(Turkish Atomic Energy Authority, 2019-06) Tükenmez, İbrahim; Gündoğdu, Gençay; 6166; TAEK-Radyasyon ve Hızlandırıcı Teknolojileri Dairesi BaşkanlığıBenzin-biyoetanol karışım oranının deneysel olarak tespit edilmesinde Sıvı Sintilasyon Sayım Tekniği (LSC) yaygın olarak kullanılmaktadır. Tekniğin ana prensibi atmosferde doğal yollarla oluşan ve zamanla bütün canlıların vücudunda bir dengeye gelen ve yarı ömrü 5730 yıl olan 14C izotopunun radyoaktivite seviyesinin ölçülmesidir. Benzin, milyonlarca yıl önce ölüp toprak altında kalmış olan canlıların ısı ve basınç etkisiyle dönüşmüş olduğu petrolden üretilmektedir. Biyoetanol ise şeker pancarı, şeker kamışı, mısır, tatlı sorgum gibi bitkilerin fermente edilmesi ile üretilen bir çeşit biyoyakıttır. Benzinde bulunan 14C radyoaktivite seviyesinin milyonlarca yıl içerisinde yarılanarak ölçülemeyecek seviyelere gerilemesi, biyoetanolün ise atmosferle denge halinde 14C seviyesine sahip olması benzin-biyoetanol karışım oranlarının belirlenmesine olanak sağlamaktadır. Bu çalışmada sıvı sintilasyon sayımı ile ticari olarak temin edilebilen benzin ve biyoetanol karışımLarının karışım oranları belirlenmiştir.Item Environmental radioactivity measurements in Bartın province, North Anatolia Region(Turkish Atomic Energy Authority, 2019-06) Karahan, Gürsel; Kapdan, Enis; Bingöldağ, Nesli; Ataksor, Berna; Taşkın, Halim; Orhan, Nilgün; Bıyık, Recep; TAEK-Teknoloji Geliştirme DairesiBu çalışmanın amacı, Türkiye'nin kuzey sahilindeki Bartın ili için fon radyoaktivite düzeylerini belirlemek ve ilgili sağlık risklerini değerlendirmektir. Bu amaçla toplanan toprak örnekleri gama spektrometresi yöntemi ile analiz edilmiş, dış ortamdaki gama doz oranları yerinde ölçümlerle araştırılmış ve toplanan içme suyu örnekleri gaz akışlı orantılı sayaç ile analiz edilmiştir. Topraktaki 226Ra, 232Th, 40K ve 137Cs radyonüklitlerinin ortalama aktivitesi, Bartın ili için sırasıyla 20.2 ± 7.3, 26.9 ± 10.5, 445 ± 175, 6.4 ± 6.4 Bq kg-1 olarak belirlenmiştir. Bölge için ortalama yerden 1 m yükseklikte havada absorbe edilen gama doz hızı, 56 ± 15 nGy h-1 olarak ölçülmüştür. İçme suyu için ortalama toplam alfa ve beta aktivitesi sırasıyla 0.039 ± 0.048 ve 0.135 ± 0.403 BqL-1 olarak bulunmuştur. Bölgede yaşayanlar için kozmik, karasal radyasyonlar ve sudaki alfa-beta aktivitesine bağlı ortalama yıllık efektif doz değerleri, sırasıyla, 0.03 ± 0.01, 0.04 ± 0.01 ve 0.02 ± 0.03 mSv olarak hesaplanmıştır. Her bir radyolojik parametrenin bölge için çizilen dağılım haritası makalede sunulmaktadır.Item Destruction of biological weapons by gamma radiation(Turkish Atomic Energy Authority, 2019-06) Tükenmez, İbrahim; Kırcı, Özge Birden; 6166; Bölüm YokMikroorganizmaların radyasyona bağlı inaktivasyon prosesinin mekanistik özellikleri analiz edildi; bir reaksiyon mekanizması önerildi ve bu mekanizmaya uygun olarak mikrobiyal silahların etkisiz hale getirilmesi ve sterilizasyonu için doza bağlı bir inaktivasyon kinetiği çıkarıldı. Kinetik model, Bacillus anthracis 34F2 sterne’in canlı kalan deneysel konsantrasyon değerleri kullanılarak doğrulandı. Yağsız süt ile karıştırıldıktan sonra kurutulmuş Bacillus anthracis 34F2 sterne örnekleri, 25 °C'de 0-31 kGy gama radyasyon dozlarında ışınlandı ve daha sonra tamponlanmış peptonlu suyla yıkanarak alındı ve petri kaplarındaki triptik soy agar üzerine dökme yöntemiyle kaplanarak ekildi. Petri kapları daha sonra 37 °C'de 18-24 saat inkübe edildi ve mikroorganizma kolonileri sayıldı. Geliştirilen kinetik modelde deneysel canlı kalan koloni verileri kullanılarak, bir mikroorganizma kolonisinde başlangıçtaki hücre sayısı (no: 3.17 hücre / CFU), radyasyon hassasiyeti (G: 0.45 kGy-1), eşik dozu (De : 2.59 kGy), ondalık azalma dozu (D10: 5.18 kGy), sterilite güvence dozu (DSAL: 31.05 kGy) ve minimum sterilizasyon dozu (DMRD: 62.10 kGy) hesaplandı. Bu parametreler birbirleriyle ve önerilen reaksiyon mekanizmasıyla ilişkilendirildi, değerleri başka çalışmalarda rapor edilmiş değerlerle karşılaştırıldı. Model eşitliğinde kinetik parametrelerinin sayısal değerleri kullanılarak Bacillus anthracis 34F2 sterne’in doza bağımlı inaktivasyon kinetiği simüle edildi ve deneysel verilerle karşılaştırıldı. İnaktivasyon doğrusunun korelasyon katsayısı (r: 0.9709), kinetik denklemlerin ve karşılık gelen mekanizmanın Bacillus anthracis 34F2 sterne’in doza bağlı inaktivasyon proseslerini tarif etmek için uygun olduğunu (P <0.001) gösterdi. Önerilen model ve model parametrelerinin biyolojik silahların radyasyonla sterilizasyonu için proses etkinliği kontrolü ve doz ayarlamada kullanılabileceği sonucuna varıldı.Item Investigation of mechanical properties resintered UO2 pellets by micro hardness method(Turkish Atomic Energy Authority, 2019-06) Akbal, Sevgi; Yaylı, Ahmet; Can, Ferhan; Keşaf, Esra; TAEK-Teknoloji Geliştirme DairesiBu çalışmanın amacı, mikro sertlik testi kullanılarak re-sinter UO2 yakıt peletlerinin mekanik özelliklerinin incelenmesidir. UO2 yakıt peletleri toz metalurjisi yolu ile üretilmiştir. Ar +% 5 H2 atmosferinde 4 saat sinterleme ile üretilen UO2 peletleri, termal kararlılık testi için Ar +% 5 H2 atmosferinde 24 saat boyunca 1700 0C'de yeniden sinterlemeye tabi tutulmuştur. Termal kararlılık testinin UO2 peletlerinin mekanik ve mikroyapı özelliklerine etkisi tartışılmıştır.Item New generation radiation meters developed at TAEA laboratories(Turkish Atomic Energy Authority, 2019-06) Küçükarslan, Necati; Batmaz, Nihat; Sail, Gökhan; Yurtsever, Serdar; Kaplan, Hüdaver; TAEK-Teknoloji Geliştirme DairesiTürkiye Atom Enerjisi Kurumu, Teknoloji Geliştirme Dairesi Başkanlığı, Nükleer Elektronik Birimi, son 30 yıldır ülkemize hizmet vermek üzere radyasyon izleme ve ölçüm cihazları geliştirilmesi ve üretilmesi konularında çalışmalar yürütmektedir. Bu çalışmalar sırasında edinilen know-how, geliştirilen prototiplere uygulanmakta, böylece yeni teknolojilerle rekabet edebilecek modeller geliştirilmektedir. Son zamanlarda, üretilen radyasyon ölçüm cihazlarının boyutlarını en aza indirmek için tam yüzey montajlı elektronik devre elemanları kullanıldı. Mikro denetleyici kullanımı, düşük radyasyon doz şiddetli alanların güvenilir, kararlı bir şekilde ölçülmesini ve izlenmesini sağlar. Bunun yanı sıra ölçüm verilerinin menüler üzerinden değerlendirilmesini mümkün kılar. Geliştirilen yeni nesil cihazlar; geniş grafik LCD ekran, dinamik ölü zaman düzeltmesi ile geniş ve doğru ölçüm aralığı, ölçüm kayıt özelliği, sesli ve ışıklı alarm özelliği, GPS modülü, bilgisayar bağlantısı için usb port, usb port üzerinden şarj edilebilir lityum batarya ve ölçüm birimi veya cihaz dili seçimi gibi çok geniş menü özellik yelpazesine sahiptir. Radyasyon doz hızı değerleri elle veya otomatik olarak kaydedilebilir. Veri Yönetim Sistemi (VYS-250) bilgisayar yazılımı kullanılarak kayıtlar bilgisayara aktarılabilir ve internet erişimi sağlandığında GPS konum bilgisi ile radyasyon seviyeleri gerçek haritada gösterilebilir. Tüm bu özellikleriyle bu cihazlar, dünyadaki benzer cihazlarla karşılaştırıldığında, hem yazılım hem de donanım açısından üstün özelliklere sahiptir.Item The investigation on nitrogen uptake at different growing stages of winter and summer cultivated barley under dryland Central Anatolia conditions using N-15 isotope technique(Turkish Atomic Energy Authority, 2019-06) Akın, Ali İbrahim; TAEK-Radyasyon ve Hızlandırıcı Teknolojileri Dairesi BaşkanlığıOrta Anadolu kuru koşullarında kışlık ve yazlık olarak yetiştirilen arpa (Hordeum vulgare) bitkisinin farklı büyüme dönemlerinde, H1: başaklanma, H2: dane dolum ve H3: hasat’a ait verim, N-15 alımları ve gübre kullanma randıman değerlerini belirlemek amacıyla bir tarla denemesi kurulmuştur. Deneme tesadüf blokları deneme desenine göre bölünmüş parseller olarak 4 tekrarlı kurulmuştur. Kışlık arpa Ekim’de ve yazlık arpa Mart’ta, ekim oranı 200.0 kg/ha ve sıra arası 20.0 cm olarak ekilmiştir. Kışlık arpa’ya 40.0 kgN/ha hesabıyla 3.02 % N-15 atom excess ve yazlık arpa’ya 40.0 kgN/ha hesabıyla 2.80 % N-15 atom excess’lik amonyum sülfat gübresi uygulanmıştır. Bitki örnekleri farklı gelişme dönemlerinde hasat edildi ve toplam azot analizleri Kjeldahl metodu ile ve % N-15 atom excess analizleri N-15 emisyon spektrometresi ile yapılmıştır. Elde edilen sonuçlarda kışlık arpanın kuru madde verimleri (dane+sap), N-15 alımı ve N kullanma randımanı değerlerinin yazlık arpa’dan yüksek olduğu görülmüştür. En yüksek N-15 alımı ve N kullanma randımanı değerleri dane dolum döneminde bulunmuştur. Hasat döneminde ortalama azot kullanma randımanı değerleri kışlık ve yazlık arpa için sırasıyla % 66.0 ve % 24.1 bulunmuştur.