Türkiye'deki çevre radyoaktivitesinin izlenmesi, 2009

dc.contributor.authorArıkan, İsmail Hakkı
dc.contributor.authorYücel, Bilgi
dc.contributor.authorÖzdemir, Tonguç
dc.contributor.authorDemirel, Halil
dc.contributor.authorOğuz, Feridun
dc.contributor.authorKoç, Zafer
dc.contributor.departmentTAEK-RSGDtr_TR
dc.date.accessioned2017-05-08T13:11:15Z
dc.date.available2017-05-08T13:11:15Z
dc.date.issued2010
dc.descriptionTENMAK D.N.. 9953tr_TR
dc.description.abstractBu raporda, çevre radyoaktivitesinin izlenmesi programı kapsamında, Türkiye’nin yedi coğrafi bölgesinden 2009 yılında temin edilen çevre ve gıda örneklerinde ölçülen doğal ve yapay radyonüklitlerin aktivite derişimleri ile toplam alfa/beta aktivite derişimlerinin yanı sıra gezici radyasyon ölçüm sistemi ile elde edilen dış ortamda (havada) soğurulan gama doz hızlarının sonuçları sunulmuştur. Örneklerdeki doğal ve yapay radyonüklitlerin aktivite derişimleri ve toplam alfa/beta aktivite derişimleri, gamaspektrometresi, alfaspektrometresi, sıvı sintilasyon spektrometresi ve toplam alfa/beta sayım sistemi kullanılarak ölçülmüştür. Analiz edilen yüzey toprak örneklerindeki 226Ra, 232Th ve 40K doğal radyonüklitlerinin aktivite derişimlerinin ortalama değerleri sırasıyla, 34,7±1,7 Bq kg(-1), 35,4±0,8 Bq kg(-1) ve 450,0±17,9 Bq kg(-1) bulunmuş iken, fisyon ürünü olan 137Cs radyonüklitinin aktivite derişiminin ortalama değeri ise 11,6±0,5 Bq kg(-1) olarak bulunmuştur. Topraktaki doğal radyonüklitlerin sebep olduğu dış ışınlanmadan kaynaklanan soğurulan gama doz hızı ve etkin doz hızının ortalaması, sırasıyla, 54,6 nGy h(-1) ve 0,07 mSvy(-1) olarak değerlendirilmiştir. Analiz edilen içme suyu örneklerinden toplam alfa/beta aktivite derişimleri sınır değerin üzerinde ölçülen örnekler ileri radyoaktivite analizlerine tabi tutulmuş ve bu örneklere ait hesaplanan Toplam Gösterge Dozu değerlerinin sınır değerin altında olduğu tespit edilmiştir. Analiz edilen gıda örneklerindeki 23SU, 232Th ve 226Ra aktivite derişimleri, ölçülebilir en düşük aktivite (ÖEA) değerinden daha düşük iken 134Cs radyonükliti gözlenmemiştir. Süt örneklerinde ölçülen 137Cs ve 90Sr radyonüklitlerinin ortalama aktivite derişimleri ise 0,28 Bq L(-1) ve 0,05 Bq L(-1)’dir. Bu değerler, 1986 yılında meydana gelen Çernobil Nükleer Santrali kazası nedeniyle Avrupa Birliği tarafından 737/90/EC sayılı Konsey Yönetmeliği esas alınarak radyasyon kontrolüne tabi tutulan gıdalar için belirlenen sınır değerlerinden çok düşüktür. Analiz edilen gıdalardaki mevcut 40K, 137Cs ve 90Sr radyonüklitinden yayınlanan radyasyonun sebep olduğu iç ışınlanmadan kaynaklanan toplam yıllık doz 193,0 µSv olarak değerlendirilmiştir. Türkiye’deki çevresel radyasyonun izlenmesi programı kapsamında 2009 yılı içinde yapılan çalışmaların değerlendirilmesi sonucunda insan sağlığını ve çevreyi radyolojikaçıdan olumsuzyönde etkileyecek herhangi bir durum tespit edilmemiştir.tr_TR
dc.description.abstractIn this report, the activity concentrations of natural and artificial radionuclides and gross alpha/beta activities measured in the environmental and food samples provided from Turkey’s seven geographical regions within the environmental radioactivity monitoring program in 2009 and absorbed gamma dose rates in outdoor obtained by means of car-borne measurement system (Mobisys) are presented. The activity concentrations of the natural and artificial radionuclides and gross alpha/beta activities in the samples were measured by using the gamma spectrometry, the alpha spectrometry, the liquid scintillation counter and the gross alpha/beta counting system. The mean activity concentrations of 226Ra, 232Th and 40K in the analyzed surface soil samples were found as 34.7±1.7 Bq kg(-1), 35.4±0.8 Bq kg(-1) and 450.0±17.9 Bq kg(-1), respectively, while the mean activity concentration of the fission product 137Cs was found as 11.6±0.5 Bq kg(-1). The mean absorbed gamma dose rate in outdoor due to external exposure emitted by natural radionuclides in soil samples and the corresponding annual effective dose were evaluated as 54.6 nGy h(-1) and 0.07 mSv y(-1), respectively. The activity concentrations of 23SU, 232Th and 226Ra in the analyzed food samples were lower than the minimum detectable activity (MDA) while 134Cs radionuclide was not observed. The mean activity concentrations of 137Cs and 90Sr radionuclides measured in the milk samples are 0.28 Bq L(-1) and 0.05 Bq L(-1), respectively. These values are lower than the limit value specified for foods subjected to control based on the regulation of the EU 737/90/EC. The total annual effective dose arising from the internal exposure from radiation emitting from 40K, 137Cs and 90Sr radionuclides analyzed in the food samples are evaluated as 193.0 µSv. In conclusion, the results of the monitoring programme in 2009 show that the levels of radioactivity in the environment are low and do not pose any significant risk to human health and the environment.tr_TR
dc.identifier.citationArıkan, İ. H. ... [ve arkadaşları]. (2010). Türkiye'deki çevre radyoaktivitesinin izlenmesi, 2009. Ankara : Türkiye Atom Enerjisi Kurumu.tr_TR
dc.identifier.urihttp://kurumsalarsiv.tenmak.gov.tr/handle/20.500.12878/388
dc.language.isoturtr_TR
dc.publisherTürkiye Atom Enerjisi Kurumutr_TR
dc.relation.ispartofseriesTürkiye Atom Enerjisi Kurumu, Teknik rapor;TAEK TR-2010-12
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccesstr_TR
dc.subjectEnvironmental exposuretr_TR
dc.subjectÇevresel maruz kalmatr_TR
dc.subjectEnvironmental radioactivitytr_TR
dc.subjectÇevresel radyoaktivitetr_TR
dc.subjectRadiation -- Safety measurestr_TR
dc.subjectRadyasyon -- Güvenlik önlemleritr_TR
dc.subjectGamma dose ratetr_TR
dc.subjectGama doz hızıtr_TR
dc.subjectEffective dosetr_TR
dc.subjectEtkin doztr_TR
dc.subject226Ratr_TR
dc.subject232Thtr_TR
dc.subject40Ktr_TR
dc.subject137Cstr_TR
dc.subject90Srtr_TR
dc.titleTürkiye'deki çevre radyoaktivitesinin izlenmesi, 2009tr_TR
dc.typereporttr_TR
Files
Original bundle
Now showing 1 - 1 of 1
Loading...
Thumbnail Image
Name:
9953.pdf
Size:
5.6 MB
Format:
Adobe Portable Document Format
License bundle
Now showing 1 - 1 of 1
No Thumbnail Available
Name:
license.txt
Size:
1.42 KB
Format:
Unknown data format
Description: