Toprak verimliliği, bitki besleme ve sulama çalışmalarında kararlı azot-15 izotopu kullanılması
Loading...
Date
2019-10
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü
Abstract
Farklı araştırmalarda, kuru ve sulu koşullarda yetişen bitkilerin azot kullanma randımanları, azotun toprakta derine yıkanması, bitki münavebe sistemlerinde bakiye azotun etkileri, kışlık ve yazlık baklagil çeşitlerinde biyolojik azot fiksasyon miktarları N-15 izotop tekniği kullanılarak tespit edilmiştir. Bu amaçla, denemelerde N-15 ile etiketli farklı çeşitte azotlu gübreler kullanılmıştır. N-15 izotop analizleri optik emisyon spektrometresi kullanılarak yapılmıştır. Sonuçta, bitkinin gübreden ve topraktan aldığı azot miktarları ayrı ayrı kesin olarak tespit edilir. Orta Anadolu şartlarında kuruda buğday için azot kullanma randımanları % 20 ve sulu koşullarda patates için % 60 olarak bulunmuştur. Nevşehir topraklarında patates yetiştiriciliğinde fazla sulama sonucu 200 cm derinliğe azotun yıkandığı tespit edilmiştir. Kışlık ve yazlık olarak ekilen baklagil bitkilerine ait ortalama biyolojik azot fiksasyon miktarları sırasıyla 80 kgN/ha ve 60 kgN/ha’dır. Bitki münavebesine bakiye azotun etkisi baklagillerden sonra ekilen tahıllarda daha yüksek bulunmuştur. Sera şartlarında sebzelerde azot kullanma randımanlarını belirlemek amacıyla fertigasyon ve topraktan gübre uygulaması mukayese edilmiş, fertigasyon’da azot alımının daha yüksek olduğu görülmüştür.
In different experiments, the nitrogen use efficiencies of crops grown under dry and wet conditions, nitrogen leaching to deep in the soil, residual nitrogen effects on crop rotation systems, biological nitrogen fixation amounts of winter and summer legume varieties were determined by using N-15 isotope technique. For that reason, different type of nitrogen fertilizers labelled with N-15 were used in experiments. N-15 isotope analyses were done using by optical emmision spectrometer. Finally, the amounts nitrogen derived from fertilizer and nitrogen derived from soil of plant were exactly determined. Nitrogen use efficiencies were found 20 % for wheat on dry and 60 % for potato on irrigated conditions under Central Anatolia. Nitrogen leaching beyond to 200 cm soil depth due to the over irrigation was detected on potato production at Nevşehir soil. The average of biological nitrogen fixation amounts were 80 kgN/ha and 60 kgN/ha for winter and summer legumes, respectively. Residual nitrogen effects were found higher legumes-cereal crop rotation. In order to determine nitrogen use efficiencies of vegetables under greenhouse conditions in comparison to fertigation and soil fertilizer application showed that nitrogen use efficiency was found higher at fertigation.
In different experiments, the nitrogen use efficiencies of crops grown under dry and wet conditions, nitrogen leaching to deep in the soil, residual nitrogen effects on crop rotation systems, biological nitrogen fixation amounts of winter and summer legume varieties were determined by using N-15 isotope technique. For that reason, different type of nitrogen fertilizers labelled with N-15 were used in experiments. N-15 isotope analyses were done using by optical emmision spectrometer. Finally, the amounts nitrogen derived from fertilizer and nitrogen derived from soil of plant were exactly determined. Nitrogen use efficiencies were found 20 % for wheat on dry and 60 % for potato on irrigated conditions under Central Anatolia. Nitrogen leaching beyond to 200 cm soil depth due to the over irrigation was detected on potato production at Nevşehir soil. The average of biological nitrogen fixation amounts were 80 kgN/ha and 60 kgN/ha for winter and summer legumes, respectively. Residual nitrogen effects were found higher legumes-cereal crop rotation. In order to determine nitrogen use efficiencies of vegetables under greenhouse conditions in comparison to fertigation and soil fertilizer application showed that nitrogen use efficiency was found higher at fertigation.
Description
Keywords
N-15 isotope technique, N-15 izotop tekniği, Nitrogen use efficiency, Azot kullanma randımanı, Residual nitrogen, Bakiye azot, Nitrogen leaching, Azotun yıkanması, Biological nitrogen fixation, Biyolojik azot fiksasyonu
Citation
Akın, A. İ. (2019). Toprak verimliliği, bitki besleme ve sulama çalışmalarında kararlı azot-15 izotopu kullanılması. 5. Ulusal Hidrolojide İzotop Teknikleri Sempozyumu, 16-18 Ekim 2019, İstanbul.