Uzmanlık Tezleri

Permanent URI for this collection

https://kurumsalarsiv.tenmak.gov.tr/handle/20.500.12878/1096

Browse

Browsing Uzmanlık Tezleri by All Authors "Daştan, Merve Büşra"

Now showing 1 - 1 of 1
  • Thumbnail Image
    Item
    Radyasyon ölçüm cihazlarının performans kriterleri ve testleri
    (Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu, 2022-08) Daştan, Merve Büşra; Reyhanioğlu, Erinç; TENMAK-Nükleer Enerji Araştırma Enstitüsü-Ankara
    Radyasyon ölçüm cihazlarının amaçlanan kullanıma uygunluğunun belirlenmesi hem metrolojik izlenebilirliğin sağlanması hem de insan sağlığı için önem arz etmektedir. Bu bakımdan, söz konusu cihazların piyasaya sunulmadan önce kullanım amacına uygunluğunun teyit edilmesi amacıyla tip testi olarak adlandırılan bir dizi ölçüm ve değerlendirmeye tabi tutulması gerekmektedir. Bu testler, cihazlar rutin kullanımdayken gerçekleştirilen periyodik kontrol testlerinin sonuçlarının değerlendirilmesi için referans verilerin oluşturulmasını sağlamaktadır. Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa’da radyasyon ölçüm cihazlarının performans testlerinin zorunluluğu yasalarla belirlenmektedir. Ancak Türkiye’de söz konusu testlerin uygulanmasına ilişkin yasal bir zemin henüz oluşturulmamıştır. Dolayısıyla bu tez çalışmasında, taşınabilir radyasyon ölçüm cihazlarının kullanıma sunulmadan önce yapılması gereken tip testlerinin gerçekleştirilmesine yönelik uygulama prosedürünün oluşturulması amaçlanmıştır. Aynı zamanda, bu konuda mevzuatların oluşturulması durumunda, ilgili çalışmalara teknik veri oluşturulması da sağlanmış olacaktır. Bu amaçla, söz konusu test tekniklerini kapsayan Amerikan ve Avrupa standartları ile birincil standart dozimetri laboratuvarları olan NPL ve PTB’nin prosedürleri incelenmiştir. Çalışmada, söz konusu prosedür oluşturulurken testlerin yapıldığı NÜKEN, EURAMET üyesi olduğu için Avrupa standartlarına bağlı kalınmıştır. Çalışmanın deney aşamasında, örnek olarak seçilen ikisi H*(10) ortam eşdeğeri dozu (hızı) ve biri Js, ışınım (hızı) ölçümü alan taşınabilir radyasyon ölçüm cihazlarına, Ankara yerleşkesindeki İSDL’de tip testleri uygulanmıştır. Sonuç olarak, elde edilen veriler ışığında tip testi uygulama prosedürünün aşamaları ve değerlendirme kriterlerine karar verilmiştir.