Uzmanlık Tezleri

Permanent URI for this collection

https://kurumsalarsiv.tenmak.gov.tr/handle/20.500.12878/1096

Browse

Browsing Uzmanlık Tezleri by Publisher "Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu"

Now showing 1 - 2 of 2
  • Thumbnail Image
    Item
    68Ge/68Ga jeneratöründe kullanılan çeşitli kolon dolgu malzemelerinin sentezi, karakterizasyonu ve uygulaması
    (Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu, 2022-08) Elif, Ekebaş Çavdar; Oktar, Okan; TENMAK-Nükleer Enerji Araştırma Enstitüsü-Ankara
    Bu uzmanlık tezi kapsamında, 68Ge/68Ga jeneratöründe kullanılacak kolon dolgu malzemelerinin sentezi, karakterizasyonu ve pilot 68Ge/68Ga radyonüklid jeneratöründe kullanılması araştırılmıştır. Radyonüklid jeneratör, bir anne/kız radyonüklid çiftinin denge karışımını barındıran ve ana radyonüklidin bozunmasıyla oluşan kız radyonüklidi elde etmek üzere tasarlanmış bir sistemdir. Anne/kız arasındaki radyoaktif bozunma/büyüme sürecinde, kız radyonüklid belirli zaman aralıklarında radyonüklid karışımından uygun radyokimyasal ayırma işlemleri ile saf olarak elde edilebilir. 68Ge/68Ga jeneratör sistemi, Pozitron Emisyon Tomografisi (PET) uygulamalarında kullanıma hazır 68Ga elde etmek için ideal bir kaynaktır ve siklotron bulunmayan merkezlerde PET görüntülemeye olanak tanır. Ticari jeneratörlerde anne ve kız radyonüklidin radyokimyasal olarak ayrılması genellikle, içerisinde inorganik metal oksitlerin bulunduğu kolonlarda yapılır. Bu çalışmada ticari olarak temin edilen titanyum dioksit (TiO2), kalay dioksit (SnO2), zeolit ve laboratuvarda sentezlenen SnO2, 68Ge/68Ga jeneratörlerinde kolon dolgu malzemesi olarak kullanılmıştır. Adsorban olarak seçilen metal oksitlerin adsorpsiyon davranışları incelenmiştir. 68Ge ve 68Ga başta olmak üzere tüm element analizleri ise İndüktif Eşleşmiş Plazma Kütle Spektrometresi (ICP-MS) kullanılarak yapılmıştır. En uygun özelliklere sahip olan iki metal oksit (Kw_SnO2_900 ve ZSM-5) ile doldurulmuş kolonlar, bir pilot 68Ge/68Ga jeneratöründe kullanılarak test edilmiştir. Pilot kolon çalışmalarında 68Ge atılımı ve 68Ga verimliliği, Gama Spektroskopisi analizleri ile değerlendirilmiştir. Yapılan deneyler sonucunda, Kw_SnO2_900 içeren kolonun 68Ga elüsyon verimi yaklaşık %60 olarak bulunmuştur. Tüm metal oksitlere ve kolon malzemesine yapısal karakterizasyon analizleri yapılmıştır. Fourier Dönüşümlü Kızılötesi Spektroskopisi (FTIR) ve Raman Spektroskopisi ile moleküler yapısı, X-ışını Difraktrometresi (XRD) ile kristal yapısı ve Brunauer-Emmett-Teller (BET) analizi ile yüzey alanı, gözenek boyutu ve gözenek boyut dağılımı hakkında bilgi edinilmiştir. Tez kapsamında kullanılan metal oksitler ve kolon malzemesi jeneratörün raf ömrü boyunca radyasyona maruz kalacağından radyasyon kararlılıkları araştırılmıştır.
  • Thumbnail Image
    Item
    Radyasyon ölçüm cihazlarının performans kriterleri ve testleri
    (Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu, 2022-08) Daştan, Merve Büşra; Reyhanioğlu, Erinç; TENMAK-Nükleer Enerji Araştırma Enstitüsü-Ankara
    Radyasyon ölçüm cihazlarının amaçlanan kullanıma uygunluğunun belirlenmesi hem metrolojik izlenebilirliğin sağlanması hem de insan sağlığı için önem arz etmektedir. Bu bakımdan, söz konusu cihazların piyasaya sunulmadan önce kullanım amacına uygunluğunun teyit edilmesi amacıyla tip testi olarak adlandırılan bir dizi ölçüm ve değerlendirmeye tabi tutulması gerekmektedir. Bu testler, cihazlar rutin kullanımdayken gerçekleştirilen periyodik kontrol testlerinin sonuçlarının değerlendirilmesi için referans verilerin oluşturulmasını sağlamaktadır. Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa’da radyasyon ölçüm cihazlarının performans testlerinin zorunluluğu yasalarla belirlenmektedir. Ancak Türkiye’de söz konusu testlerin uygulanmasına ilişkin yasal bir zemin henüz oluşturulmamıştır. Dolayısıyla bu tez çalışmasında, taşınabilir radyasyon ölçüm cihazlarının kullanıma sunulmadan önce yapılması gereken tip testlerinin gerçekleştirilmesine yönelik uygulama prosedürünün oluşturulması amaçlanmıştır. Aynı zamanda, bu konuda mevzuatların oluşturulması durumunda, ilgili çalışmalara teknik veri oluşturulması da sağlanmış olacaktır. Bu amaçla, söz konusu test tekniklerini kapsayan Amerikan ve Avrupa standartları ile birincil standart dozimetri laboratuvarları olan NPL ve PTB’nin prosedürleri incelenmiştir. Çalışmada, söz konusu prosedür oluşturulurken testlerin yapıldığı NÜKEN, EURAMET üyesi olduğu için Avrupa standartlarına bağlı kalınmıştır. Çalışmanın deney aşamasında, örnek olarak seçilen ikisi H*(10) ortam eşdeğeri dozu (hızı) ve biri Js, ışınım (hızı) ölçümü alan taşınabilir radyasyon ölçüm cihazlarına, Ankara yerleşkesindeki İSDL’de tip testleri uygulanmıştır. Sonuç olarak, elde edilen veriler ışığında tip testi uygulama prosedürünün aşamaları ve değerlendirme kriterlerine karar verilmiştir.