Turkish Journal of Nuclear Sciences (2018- )

Permanent URI for this community

https://kurumsalarsiv.tenmak.gov.tr/handle/20.500.12878/1176

Browse

Browsing Turkish Journal of Nuclear Sciences (2018- ) by Subject "Accident doses"

Now showing 1 - 1 of 1
  • Thumbnail Image
    Item
    Radiation dose determination by using nails with ESR biodosimetry technique
    (Turkish Energy, Nuclear and Mineral Research Agency, 2020) Tepe Çam, Semra; TENMAK-Eğitim ve Yayın Dairesi Başkanlığı
    Son yıllarda, hızlı ve doğru biyodozimetri tekniği olarak tırnaklar üzerinde yapılan Elektron Spin Rezonans (ESR) çalışmalarının sayısı artmıştır. Bu çalışmaların en önemli sonucu, Fransız Radyasyondan Korunma ve Nükleer Güvenlik Enstitüsü (IRSN) tarafından tırnaklarda oluşan kararlı radyasyona bağlı ESR sinyalinin (RIS5) tanımlanmasıdır. Bir diğer önemli sonuç, Dartmouth ESR Merkezi aracılığıyla Amerikan Ulusal Sağlık Enstitüsü (NIH) tarafından desteklenen Sholom ve McKeever tarafından 2016’da yayımlanan çalışmada verilen doz belirleme protokolüdür. Bu çalışmada, tırnak dozimetrisi konusunda önerilen üç yaklaşımın sonuçları sunulmuştur: ikisi yukarıda anlatılan IRSN ve Dartmouth protokollerine dayanmaktadır, diğerinde ise klasik eklemeli doz yöntemi kullanılmıştır. Toplanan tırnak numuneleri Cs-137 gama kaynağında (0.5 kGy / saat) ışınlanmıştır. ESR ölçümleri, Bruker e-scan X-band EPR spektrometresi kullanılarak gerçekleştirilmiştir. 5 ve 10 Gy'lik adımlarla eklemeli doz-cevap eğrilerini oluşturmak için 25, 30, 85 ve 168 Gy dozlarına kadar ışınlanan örnekler kullanılmıştır. RIS5 ve merkez alan (yaklaşık g = 2.004) ESR sinyal şiddetleri, EPR sinyalinin tepeden-tepeye yüksekliği ölçülerek belirlenmiştir (Şekil 1 ve 4). 2016 yılında yayınlanan son protokolü test etmek için ise, tırnak örnekleri Co-60 gama kaynağında 2 ve 5 Gy kaza dozlarında ışınlanmıştır. ESR sinyal şiddetleri, bu protokolde verilen formülde kullanılmak üzere kaydedilmiştir. İlk protokolde, ışınlanmış ve ışınlanmamış örneklerin doyum noktaları arasındaki fark, birinci grup için 15 Gy ve ikinci grup için 10 Gy olarak bulunmuştur (Şekil 2 ve 3). Diğer yandan, ikinci protokolde ESR sinyal yoğunluğu eklenen doza bağlı olarak artmıştır. Deneysel olarak ölçülen ESR sinyal şiddeti değerleri en iyi polinom fonksiyonuna fit edilmiş ve dozlar, 10 ile 15 Gy kaza dozları için, sırasıyla, 13.89 ve 22.19 Gy olarak hesaplanmıştır (Şekil 5 ve 6). Son olarak, Dartmouth Merkezi protokolüne göre, 2 ve 5 Gy kaza dozlarında ışınlanmış örnekler için sırasıyla dozlar 2.18 ve 4.5 Gy olarak hesaplanmıştır. Özetle, RIS5 ESR sinyal şiddeti değişimini kullanan IRSN ve Dartmouth protokollerinin yüksek dozlara maruz kalmış tırnak örneklerinde kaza dozunun değerlendirilmesinde başarılı yöntemler olduğu görülmüşken, merkez alan ESR sinyal şiddeti değişimini kullanan klasik yaklaşımın yüzde 38.9 ve yüzde 47.9 hata ile kaza dozları vermesi sebebiyle bu yöntemin başarılı olmadığı tespit edilmiştir. IRSN ve Dartmouth yaklaşımlarının farklı bireylerden daha fazla örnek üzerinde daha düşük kaza dozları kullanılarak test edilmesi ve bu testlerin de kısa süre içerisinde yanıt verebilmesi yönünde ileri çalışmalar planlanmalıdır.