Turkish Journal of Nuclear Sciences (2018- )

Permanent URI for this community

https://kurumsalarsiv.tenmak.gov.tr/handle/20.500.12878/1176

Browse

Now showing 1 - 20 of 29

A new solution approach for the nonlinear dynamic model of molten salt reactors
(Turkish Atomic Energy Authority, 2019-12) Ayhan, Hüseyin; 0000-0002-7615-6322; Bölüm Yok
Erimiş Tuz Reaktörlerinin reaktör dinamik modellemesi, birinci çevrimde dolaşmakta olan sıvı yakıt nedeniyle çok önemlidir. Çekirdekte üretilen gecikmiş nötronlar kritiklik açısından düşük önemdeki bölgelerde ve hatta kor dışında bozulabilir. Bu nedenle, ani ve gecikmiş nötronlar ile reaktivite geri besleme miktarının belirlenmesi reaktör kontrolü açısından oldukça önemlidir. Bu çalışmada, bu kritik parametreler ile diğer reaktör parametrelerini ve sistemin zamana bağlı davranışını belirlemek için yeni bir reaktör dinamiği modeli önerilmiştir. Termal-hidrolik model, literatürde bulunanlardan farklı olarak oluşturulmuştur. Doğrusal olmayan formdaki nokta kinetik denklemler doğrusallaştırılmış ve durum-uzay formunda ifade edilmiştir. Ergimiş tuz reaktörlerinin lineer olmayan dinamik modeli için yeni bir yaklaşım ve MATLAB-Simulink modeli elde edilmiştir.
A study on the determination of the beam characteristics of r&d beam transport line of Turkish Atomic Energy Authority Proton Accelerator Facility by using quadrupole variation method
(Turkish Atomic Energy Authority, 2018) Yüksel, Alper Nazmi; Bulut, Serdar; Serin, Nihal Öykü; Recepoğlu, Erdal; TAEK-SANAEM
TAEK’in ana politikası, ülkemize olabilen en büyük katma değeri sağlamak maksadıyla, nükleer teknolojilerin ülkemize transfer edilmesiyle birlikte, ülkemizin nükleer teknolojinin ürünlerinden daha çok faydalanır duruma gelmesini sağlamaktır. Söz konusu hedeften hareketle, ülkemizde nükleer tıpta teşhis amacıyla kullanılan ve hâlihazırda ithal edilmekte olan radyoizotoplar ile bunların radyofarmasötiklerinin üretimi, kalite kontrolü ve hasta dozu olarak dağıtımını gerçekleştirmek amacıyla 2012 yılında Sarayköy Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi'nde TAEK PHT kurulmuştur. TAEK-PHT’nin devreye alınmasıyla birlikte, radyoizotop ve radyofarmasötik üretimi, kalite kontrolü ve araştırma-geliştirme çalışmalarına yönelik olarak tasarlanan çok amaçlı bir tesis olan hızlandırıcı teknolojileri için önemli bir altyapı Türkiye'de ilk kez kurulmuştur. Bu sayede, yüklü parçacık aktivasyonuna dayanan malzeme araştırmaları, nükleer fizik, endüstriyel uygulamalar üzerine çalışmalar ile aynı zamanda hızlandırıcı teknolojileriyle alakalı eğitim çalışmalarının TAEK-PHT’de yapılması hedeflenmektedir. Söz konusu amaçlara uygun olarak, ülkemizdeki üniversite ve enstitülerin protona dayalı uygulama taleplerinin karşılanmasına yönelik olarak gerekli alt yapı oluşturma çalışmalarına TAEA-PHT’de başlanmıştır. Bu bağlamda çalışmanın ilk bölümünde TAEK-PHT Ar-Ge ışınlama odasındaki demet hattında, proton demetinin spot, emitans, akım ve enerji parametrelerinin ölçülebilmesi için yapılan düzenlemeler paylaşılmıştır. Çalışmanın ikinci bölümü olarak ise mevcut Ar-Ge demet hattındaki proton demetinin emitans değerinin, kuadrupol varyasyon metodu ile belirlenmesi üzerine elde edilen sonuçlar sunulmaktadır.
An international comparison study on OSL dating
(Turkish Atomic Energy Authority, 2019-12) Yüce, Ülkü Rabia; 0000-0002-3301-2863; TAEK-Radyasyon ve Hızlandırıcı Teknolojileri Dairesi Başkanlığı
Uluslararası laboratuvarlar arası karşılaştırma testleri, deneysel laboratuvarlarda yapılan ölçümlerin doğruluğunu sağlamak için önemli bir ihtiyaçtır. Ancak şimdiye kadar Optik Uyarmalı Lüminesans (OSL) tekniği ile tarihlendirme konusunda uluslararası karşılaştırma testleri veya ölçümlerinin yapıldığı organizasyonlar maalesef oldukça az sayıda düzenlenmiştir. Bu konuda en son laboratuvarlar arası karşılaştırma çalışması Danimarka Risø da bulunan Nordic Lüminesans Laboratuvarı tarafından 2006 yılında başlatılmıştır. Farklı 30 laboratuvarın sonuçları 6 yıl içinde toplandıktan sonra, çalışma 2012 yılında sona ermiştir. Çalışmanın sonuçları 2015 yılında yayınlanmıştır. Bu makalede, yukarıda bahsedilen karşılaştırma çalışması kapsamında kuvars bakımından zengin rüzgârla oluşan ve/veya kıyısal deniz kumu numunesinin OSL tekniği ile tarihlendirilmesi sonrasında elde edilen sonuçlar karşılaştırmalı olarak sunulmuştur. Numunenin Eşdeğer dozu (De), Tek tablet Yineleme Doz (SAR) yöntemi kullanılarak ölçülmüştür. Örnekler için yıllık çevresel radyasyon dozunun (Da) hesaplanması için gereken uzun yarı ömürlü radyoaktif izotopların miktarlarını belirlemek için yüksek saflıkta germanyum dedektör kullanılmıştır. Örneğin OSL yaşı 4530 ± 41yıl olarak hesaplanmıştır. Sonuç olarak, hata sınırları içinde, numunenin yaşı beklenen yaşa oldukça yakın olarak belirlenmiştir. Bu karşılaştırma testine katılarak, sonuçlarımızı dünyadaki diğer lüminesans tarihlendirme laboratuvarları ile karşılaştırma, sonuçlarımızın doğruluğunu test etme ve aynı zamanda, Türkiye Atom Enerjisi Kurumu, TL/OSL Laboratuvarı tarafından yapılan OSL tarihlendirme ölçümlerinin her aşamasını (saf kuvars minerallerinin hazırlanması, eşdeğer dozun ve yıllık dozun belirlenmesi vb.) uluslararası ölçekte yorumlama fırsatımız olmuştur.
Consequences of spent fuel pool accident due to long term black out at VVER-1200
(Turkish Atomic Energy Authority, 2018) Doğan, Kemal; TAEK-NGD
Mart 2011’de Japonya Fukushima Daiichi Nükleer Güç Santralinde (NGS) gerçekleşen doğal felaket nükleer çevrelere o güne değin tasarıma esas kaza olarak kabul edilmeyen uzun süreli santral kararmasının doğal afetler ile birleşince ne denli tehlikeli olabileceğini gösterdi. Bu tez çalışmasında Mersin, Akkuyu’da kurulması planlanan AES 2006 tasarımı bir VVER–1200 tipi NGS’de gerçekleşebilecek uzun süreli santral kararması kazası durumunda kullanılmış yakıt havuzundaki envanter hesabı, envanterden kaynak teriminin hesabı, kaynak terimin atmosferik dağılım hesapları ve sonucunda NGS sahası yakınlarında bulunan kişilerin alması muhtemel radyasyon dozları ve acil durum müdahaleleri incelenmiştir.
Destruction of biological weapons by gamma radiation
(Turkish Atomic Energy Authority, 2019-06) Tükenmez, İbrahim; Kırcı, Özge Birden; 6166; Bölüm Yok
Mikroorganizmaların radyasyona bağlı inaktivasyon prosesinin mekanistik özellikleri analiz edildi; bir reaksiyon mekanizması önerildi ve bu mekanizmaya uygun olarak mikrobiyal silahların etkisiz hale getirilmesi ve sterilizasyonu için doza bağlı bir inaktivasyon kinetiği çıkarıldı. Kinetik model, Bacillus anthracis 34F2 sterne’in canlı kalan deneysel konsantrasyon değerleri kullanılarak doğrulandı. Yağsız süt ile karıştırıldıktan sonra kurutulmuş Bacillus anthracis 34F2 sterne örnekleri, 25 °C'de 0-31 kGy gama radyasyon dozlarında ışınlandı ve daha sonra tamponlanmış peptonlu suyla yıkanarak alındı ve petri kaplarındaki triptik soy agar üzerine dökme yöntemiyle kaplanarak ekildi. Petri kapları daha sonra 37 °C'de 18-24 saat inkübe edildi ve mikroorganizma kolonileri sayıldı. Geliştirilen kinetik modelde deneysel canlı kalan koloni verileri kullanılarak, bir mikroorganizma kolonisinde başlangıçtaki hücre sayısı (no: 3.17 hücre / CFU), radyasyon hassasiyeti (G: 0.45 kGy-1), eşik dozu (De : 2.59 kGy), ondalık azalma dozu (D10: 5.18 kGy), sterilite güvence dozu (DSAL: 31.05 kGy) ve minimum sterilizasyon dozu (DMRD: 62.10 kGy) hesaplandı. Bu parametreler birbirleriyle ve önerilen reaksiyon mekanizmasıyla ilişkilendirildi, değerleri başka çalışmalarda rapor edilmiş değerlerle karşılaştırıldı. Model eşitliğinde kinetik parametrelerinin sayısal değerleri kullanılarak Bacillus anthracis 34F2 sterne’in doza bağımlı inaktivasyon kinetiği simüle edildi ve deneysel verilerle karşılaştırıldı. İnaktivasyon doğrusunun korelasyon katsayısı (r: 0.9709), kinetik denklemlerin ve karşılık gelen mekanizmanın Bacillus anthracis 34F2 sterne’in doza bağlı inaktivasyon proseslerini tarif etmek için uygun olduğunu (P <0.001) gösterdi. Önerilen model ve model parametrelerinin biyolojik silahların radyasyonla sterilizasyonu için proses etkinliği kontrolü ve doz ayarlamada kullanılabileceği sonucuna varıldı.
Detection of irradiated foods by ESR and TL methods in the scope of intercomparison tests
(Turkish Energy, Nuclear and Mineral Research Agency, 2020) Tepe Çam, Semra; Aydaş, Canan; Aydın, Talat; TAEK-Eğitim ve Yayın Dairesi Başkanlığı
Baharatlar ve baklagiller (leguminosae) gibi farklı gıdaların ışınlanıp ışınlanmadığı TS EN standardlarına göre araştırılmıştır. Bu araştırmalar, akreditasyon gereksinimlerini yerine getirmek adına ışınlanmış gıda maddelerinin tespiti üzerine Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Radyasyon ve Hızlandırıcı Teknolojileri Daire Başkanlığı’nın (önceki adıyla, Sarayköy Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi -SANAEM) farklı laboratuvarları ve Hacettepe Üniversitesi Fizik Mühendisliği Bölümü Manyetik Rezonans Laboratuvarı arasında karşılaştırma testi kapsamında gerçekleştirilmiştir. SANAEM Kalite Yönetimi Birimi (KYS), gıda maddelerinin tedariki, ışınlanması, laboratuvarlara örneklerin dağıtılması ve sonuçların değerlendirilmesi gibi aşamaları yerine getirerek şekilde bu karşılaştırma testlerini düzenlemiştir. Örnekler, SANAEM'de Co-60 gama kaynağı ile ışınlandıktan sonra laboratuvarlara rastgele kodlanmış örnekler verilmiştir. Gıda maddesi örnekleri EN standartları olarak önerilen çeşitli metodlar kullanılarak analiz edilmiştir: (1) Fiziksel teknikler TS EN 1787: Selüloz içeren gıdalar için Elektron Spin Rezonans tekniği (ESR) ve TS EN 1788 Termolüminesans (TL) tekniği ve (2) biyolojik teknikler. Sonuçların değerlendirilmesi KYS tarafından, ışınlanmış / ışınlanmamış numunelerin doğru bir şekilde saptanması kriterine göre yapılmıştır. Bu çalışmada; nohut, fasulye, kırmızı mercimek, barbunya, yeşil mercimek, nane, kimyon, öğütülmüş kimyon, kekik, karabiber, kırmızı biber ve antep fıstığı örneklerinin ışınlanmış/ışınlanmamış oldukları ESR ve TL teknikleri gibi fiziksel metodlar uygulanarak tespit edilmesi çalışmalarının detaylarını sunulacaktır. KYS’nin raporuna dayanarak, ESR ve TL yöntemlerinin sonuçları tüm yöntemler gibi başarılı bulunmuştur. Işınlama işleminden sonra numunelerin laboratuvarlara hemen ulaşmasının ve nispeten daha yüksek ışınlama dozları uygulanmasının, tarama yöntemi olarak kullanılan biyolojik teknikler dahil tüm yöntemlerin bu karşılaştırma testlerinde başarılı olmasını sağlayabileceği düşünülmektedir.
Determination of different soil tillage methods effects on irrigation water saving to silage maize grown under Erzurum Plateau
(Turkish Energy, Nuclear and Mineral Research Agency, 2020) Akın, Ali İbrahim; Adıgüzel, Mesut Cemal; TENMAK-Nükleer Enerji Araştırma Enstitüsü-Ankara
Kısıntılı sulama uygulamaları ve farklı toprak işleme yöntemlerinin silajlık mısır’da verim ve sulama suyu kullanım etkinliğini belirlemek amacıyla, 2015, 2016 ve 2017 yıllarında Erzurum Pasinler Yaylası'nda tarla denemeleri yapılmıştır. Çalışmada, üç farklı toprak işleme tekniği Geleneksel Toprak İşleme (C), Azaltılmış Toprak İşleme (R) ve Sıfır Sürüm (N) ile dört sulama uygulamasının I 1: Tam Sulama, I 2: 0,75 Kısıntılı Sulama, I 3: 0,50 Kısıntılı Sulama ve I 4: 0.25 Kısıntılı Sulama’nın verimler üzerindeki etkileri incelenmiştir. 90 cm toprak derinliğinde sulama suyu miktarlarını ölçmek için her bir alt parsele access tüpleri yerleştirilmiştir. Sulama öncesi ve sulama sonrası 0-30, 30-60 ve 60-90 cm toprak derinliğinde sulama etkilerinin izlenmesi için nötron prob kullanılmıştır. Sulamalar I 2, I 3 ve I 4 uygulamaları için, tam sulama uygulamasında etkili kök derinliği bölgesindeki mevcut su içeriği % 50'nin altına düşer düşmez, damla sulama sistemleri kullanılarak yapılmıştır. 2015, 2016 ve 2017 yıllarından elde edilen deneme sonuçlarına göre, silajlık mısırda ekonomik verim elde edilmesi için sıfır sürüm konusu ve % 75'lik kısıntılı sulama konusu yöre üreticilerine tavsiye edilmektedir. Üç yıl tarla çalışmaları sonrasında, nötron prob kalibrasyon eşitliği ve hacimsel toprak su miktarı formülü sırasıyla r 2 = 0,7628 ve Y = 14,571 X + 0,3285 olarak bulunmuştur.
Determination of gross alpha and gross beta radioactivity levels of bottled mineral water samples in Turkey
(Turkish Atomic Energy Authority, 2018) Şahin, Mihriban; Dirican, Abdullah; Yüksek, Simay; TAEK-SANAEM
Bu çalışmada Türkiye’nin çeşitli bölgelerinden ticari olarak şişelenmiş 32 farklı mineralli su numuneleri toplanmıştır. Bu mineralli su numunelerinin toplam alfa ve toplam beta radyoaktiviteleri orantılı sayaçlar kullanılarak ölçülmüştür. 32 farklı numunenin toplam alfa radyoaktivite konsantrasyonu Ölçülebilir Minimum Değer (ÖMD) (0.011-0.681 Bq/L) ile 1.86 Bq/L arasında değişen değerlerde ortalama 0.541 Bq/L olarak tespit edilmiştir. Toplam beta radyoaktivite konsantrasyonu ise ÖMD (0.010-0.245 Bq/L) ile 1.85 Bq/L arasında değişen değerlerde ortalama 0.813 Bq/L olarak tespit edilmiştir. Türkiye’de bulunan mineralli sularda tespit edilen toplam alfa ve toplam beta aktivite değerleri farklı ülkeler için yapılan benzer çalışmalarda bulunan değerler ile karşılaştırılmıştır. Bu çalışmada elde edilen sonuçlara göre toplanan mineralli su numunelerinden bir tanesi hariç diğer tüm numunelerde toplam alfa ve toplam beta aktivite konsantrasyonları Türkiye Sağlık Bakanlığı tarafından yayınlanmış olan yönetmelikteki limitlerin altında kalmıştır. Fakat yine de radyoaktivite açısından güvenli seviyelerin devam ettiğinden emin olabilmek için mineralli suların periyodik olarak izlenmesi gerekmektedir.
Determination of the bioethanol ratio in gasoline from 14C activity concentration by liquid scintillation counting in Turkey
(Turkish Atomic Energy Authority, 2019-06) Tükenmez, İbrahim; Gündoğdu, Gençay; 6166; TAEK-Radyasyon ve Hızlandırıcı Teknolojileri Dairesi Başkanlığı
Benzin-biyoetanol karışım oranının deneysel olarak tespit edilmesinde Sıvı Sintilasyon Sayım Tekniği (LSC) yaygın olarak kullanılmaktadır. Tekniğin ana prensibi atmosferde doğal yollarla oluşan ve zamanla bütün canlıların vücudunda bir dengeye gelen ve yarı ömrü 5730 yıl olan 14C izotopunun radyoaktivite seviyesinin ölçülmesidir. Benzin, milyonlarca yıl önce ölüp toprak altında kalmış olan canlıların ısı ve basınç etkisiyle dönüşmüş olduğu petrolden üretilmektedir. Biyoetanol ise şeker pancarı, şeker kamışı, mısır, tatlı sorgum gibi bitkilerin fermente edilmesi ile üretilen bir çeşit biyoyakıttır. Benzinde bulunan 14C radyoaktivite seviyesinin milyonlarca yıl içerisinde yarılanarak ölçülemeyecek seviyelere gerilemesi, biyoetanolün ise atmosferle denge halinde 14C seviyesine sahip olması benzin-biyoetanol karışım oranlarının belirlenmesine olanak sağlamaktadır. Bu çalışmada sıvı sintilasyon sayımı ile ticari olarak temin edilebilen benzin ve biyoetanol karışımLarının karışım oranları belirlenmiştir.
Determination to residual N effect of lentil varieties on succeeding wheat N-15 isotope tracing technique
(Turkish Atomic Energy Authority, 2018) Akın, Ali İbrahim; TAEK-SANAEM
N-15 izotop tekniği kullanarak, Orta Anadolu kuru koşulları altında ekilen mercimek (Lens culinaris Medic.) bitkisinin kışlık (Pul-11 ve Kışlık Kırmızı-51) ve yazlık (Sultan-1 ve Pul-11) çeşitlerinin biyolojik azot fiksasyon kapasitelerini tespit etmek ve sonra üzerine ekilecek olan buğday bitkisine ne miktar azot kazandırdığını belirlemek amacıyla tarla denemeleri kurulmuştur. Etiketli azot kullanılarak gübre ve topraktan gelen azot ile beraber havadan biyolojik yolla fikse edilen azot miktarının ayrı ayrı belirlenmesi mümkündür. Birinci yıl, kışlık ve yazlık mercimek çeşitlerinin biyolojik azot fiksasyon kapasiteleri N-15 metodu kullanarak tespit edilmiştir. İkinci yıl, baklagilden sonra ekilen buğdaya taşınan bakiye azot miktarları belirlenmiştir. Birinci yıl sonuçlarına göre, ortalama fikse edilen azot miktarları kışlık ve yazlık çeşitler için sırasıyla 70.0 ve 45.0 kgN/ha olarak bulunmuştur. İkinci yıl, baklagilden sonra ekilen buğdaya ortalama topraktan taşınan azot miktarları, ön bitki kışlık ve yazlık mercimek olduğunda, sırasıyla 43.0 and 17.0 kgN/ha olarak belirlenmiştir.
Determinations of radioactivity and element levels of saline waters from Siirt region, Turkey
(Turkish Atomic Energy Authority, 2019-12) Acar, Orhan; Teğin, İbrahim; 12267; Bölüm Yok
Bu çalışmada, Siirt bölgesinin farklı alanlarından toplanan tuzlu sularda toplam α ve toplam β seviyeleri ve metal içerikleri PIC-MPC-9604 model α/β sayım sistemi ve dalga boyu dağılımlı X-ışını floresans spektrometresi ile ölçüldü ve değerlendirildi. Örneklerde, minimum ölçülebilir derişimler (MÖD) (0,11 – 0,20 Bq L-1) ile toplam α aktivite derişimleri (0,44 – 0,62 Bq L-1) ve MÖD (0,10 – 0,17 Bq L-1) ile toplam β aktivite derişimleri (0,93 – 1,67 Bq L-1) olarak tayin edilmiştir. Tuzlu sularda bulunan radyoaktivite ve element konsantrasyonlarının karşılaştırılması Dünya Sağlık Örgütü (WHO), Birleşik Devletler Çevre Koruma Ajansı (USEPA) ve Türk Standartları (TS) tarafından bildirilen değerleri ile daha önce yayınlanan çalışmalarda raporlanan değerler kullanılarak yapılmıştır. Tuzlu suları, metal derişimleri ve aktivite seviyeleri açısından kategorize etmek için ana bileşen ve küme analizleri kullanılmıştır. Bulunan üç ana bileşen, verilerdeki toplam değişkenin yaklaşık % 90,4'ü olmuştur.
Dose control levels in contaminated foodstuffs with radionuclides and a sample application with Chernobyl fallout data in Turkey
(Turkish Atomic Energy Authority, 2019-12) Tükenmez, İbrahim; Aydın, Sevcan; 6166; Bölüm Yok
Bir nükleer kaza veya patlamada fisyon ve aktivasyon ürünleri yüksek basınç ve ısıl etki ile yükselerek, atmosferde dağılır ve yer çekimi etkisi ile yeryüzüne inerek radyoaktif serpintiyi oluşturur. Radyoaktif partiküllerin bir kısmı atmosferik olaylarla kaynaktan uzak çevrelere dağılarak hava, su ve toprağı kirletip yaydığı radyasyonlarla tüm ekosisteme ve insan sağlığına zarar verebilir. Radyoaktif kirlenme ve ışınlanma boyutu kazanın evrelerine ve kaza yerinden olan uzaklığa göre nitel ve nicel olarak farklılıklar gösterir. Bu farklılıklar koruma önlemlerinin belirlenmesinde göz önünde tutulur. Radyoaktivite çevreden insana doğrudan veya farklı gıda zincirleriyle ulaşır. Gıdalarda belirlenen radyonüklit kirlenme düzeyleri bölgesel olarak hesaplanmış kirlenme sınırlarına göre değerlendirilerek gıdanın tüketiminin iznine, kısıtlanmasına veya önlenmesine karar verilir. Bu şekilde toplum bireylerinin sindirim yoluyla etkin doz eşdeğeri üstünde radyasyona maruz kalması önlenir. Bu çalışmada 1986 da vuku bulan Çernobil Reaktör Kazası sonrası Türkiye Atom Enerjisi Kurumunca Türkiye’deki temel gıda maddelerinde ölçülen radyoaktif kirlenme düzeyleri incelendi; süt ürünleri, et, unlu mamüller, sebze ve meyve olmak üzere dört temel gıda maddesi için kirlenme düzeyleri ve kirlenme sınırları hesaplandı. Kirlenme sınırları (D, Bq/kg) süt ürünlerinde DI-131: 288.4; DCs-134: 6345; DCs-137: 9762; et ürünlerinde DCs-134:18657; DCs-137: 28703; unlu mamüllerde DCs-134: 1257; DCs-137: 1934; sebze ve meyvelerde DI-131: 96.2; DCs-134: 2117; DCs-137:3257 olarak hesaplandı. Kirlenme düzeyleri (Dx , Bq/kg) süt ürünlerinde Dx I-131: 211; Dx Cs-134: 739; Dx Cs-137:1478; et ürünlerinde Dx Cs-134:10076; Dx Cs137:13200; unlu mamüllerde Dx Cs-134: 547; Dx Cs-137: 1093; sebze ve meyvelerde Dx I-131: 80; Dx Cs-134: 160; Dx Cs-137: 134 Bq/kg olarak hesaplandı. Karşılaştırıldığında, kirlenme düzeylerinin (Dx ) kirlenme sınırlarından (D) küçük olduğu görüldüğünden incelenen gıda maddelerinin tüketilebilir nitelikte olduğu değerlendirildi. Dört temel gıda grubu için hesaplanan toplam kirlenme düzeyi 0.050 olarak bulundu. Bu değer 1’den küçük olduğundan dört temel gıda grubunun birlikte tüketilebilir düzeyde olduğu belirlendi.
Effect of modelling cross-flow on the simulation of SBLOCA experiments of PSB-VVER test facility
(Turkish Atomic Energy Authority, 2019-12) Türkal, Tuğçe; Ergün, Şule; 0000-0002-1113-7382; TAEK-Radyasyon ve Hızlandırıcı Teknolojileri Dairesi Başkanlığı
Bu çalışmada, PSB-VVER test tesisinde küçük kırıklı soğutucu kaybı kazası (KKSKK) modellenmiştir. OECD PSB-VVER projesi kapsamında hazırlanmış olan bir RELAP5 kodu girdi dosyası kullanılarak, termal-hidrolik kanallar arasında çapraz akış modellenmiştir. Çapraz akışın modellenmesi sonucunda akışın karıştığı gerçekçi durumlar için simülasyon sonuçları incelenmiştir. Bu simülasyon sonuçları, akışın karışmadığı durumla kıyaslanmış ve maksimum yakıt sıcaklığı, akümülatör ve düşük basınç soğutma sistemi devreye giriş zamanı, kütlesel akış hızı parametrelerinin çapraz akıştan nasıl etkilendiği gözlemlenmiştir. Kor nodalizasyonunda yapılan değişiklikler ve hesaplar RELAP5 MOD 3.5 veri dosyasına işlenerek elde edilen sonuçlar PSB-VVER tesisi deneysel sonuçları ile kıyaslanarak kod doğrulaması yapılmıştır.
Enrichment of oxygen-18 isotope by fractional distillation
(Turkish Atomic Energy Authority, 2018) Gürbüz Güner, Selen Nimet; Dişbudak, Haydar; Aksu, Erhan; Eken, Mahmut; Karacan, Filiz; TAEK-SANAEM
Bu çalışmada, vakum altında çalışan 200 cm yüksekliğinde ve 3 cm çapında fraksiyonel su destilasyon kolonu tasarlanmış ve pyrex camdan imal edilmiştir. Kolon; -0.8 bar, 52° C’de 120-140 ml/dk buharlaşma/yoğunlaşma ve 0.5-10 ml/dk besleme hızlarında damıtılmış su (distilated water) ile çalıştırılmıştır. Oksijen-18 izotop oranlarının analizi İzotop Oranı – Kütle Spektrometresi (IR-MS) cihazı ile yapılmıştır. Yapılan deneyler sonucunda; damıtılmış suda ki doğal O-18 izotop miktarında 28-90 ppm aralığında artış olduğu ölçülmüştür. Bu tip bir fraksiyonel su damıtma kolonunun çalışma parametreleri daha önce literatürde raporlanmamıştır çünkü bu çalışmada tasarlanan kolon sistemi literatürde bildirilen benzer kolon sistemlerinden çok daha küçüktür.
Environmental radioactivity measurements in Bartın province, North Anatolia Region
(Turkish Atomic Energy Authority, 2019-06) Karahan, Gürsel; Kapdan, Enis; Bingöldağ, Nesli; Ataksor, Berna; Taşkın, Halim; Orhan, Nilgün; Bıyık, Recep; TAEK-Teknoloji Geliştirme Dairesi
Bu çalışmanın amacı, Türkiye'nin kuzey sahilindeki Bartın ili için fon radyoaktivite düzeylerini belirlemek ve ilgili sağlık risklerini değerlendirmektir. Bu amaçla toplanan toprak örnekleri gama spektrometresi yöntemi ile analiz edilmiş, dış ortamdaki gama doz oranları yerinde ölçümlerle araştırılmış ve toplanan içme suyu örnekleri gaz akışlı orantılı sayaç ile analiz edilmiştir. Topraktaki 226Ra, 232Th, 40K ve 137Cs radyonüklitlerinin ortalama aktivitesi, Bartın ili için sırasıyla 20.2 ± 7.3, 26.9 ± 10.5, 445 ± 175, 6.4 ± 6.4 Bq kg-1 olarak belirlenmiştir. Bölge için ortalama yerden 1 m yükseklikte havada absorbe edilen gama doz hızı, 56 ± 15 nGy h-1 olarak ölçülmüştür. İçme suyu için ortalama toplam alfa ve beta aktivitesi sırasıyla 0.039 ± 0.048 ve 0.135 ± 0.403 BqL-1 olarak bulunmuştur. Bölgede yaşayanlar için kozmik, karasal radyasyonlar ve sudaki alfa-beta aktivitesine bağlı ortalama yıllık efektif doz değerleri, sırasıyla, 0.03 ± 0.01, 0.04 ± 0.01 ve 0.02 ± 0.03 mSv olarak hesaplanmıştır. Her bir radyolojik parametrenin bölge için çizilen dağılım haritası makalede sunulmaktadır.
Estimation of radiological doses over Turkey by using atmospheric dispersion model after Fukushima Nuclear Power Plant Accident
(Turkish Atomic Energy Authority, 2018) Şimşek, Volkan; TAEK-ÇNAEM
Fukushima Nükleer santral Kazasının Anadolu Yarımadası üzerindeki etkileri üç farklı kaynak terim ile atmosferik dağılım modeli kullanılarak araştırılmıştır.. 131I parçacıklarının haca konsantrasyon değerleri 0.1 mBqm-3 ile 0.5 mBqm-3, 137Cs değerleri 0.01 mBq m-3 ile 0.05 mBqm-3, for 131I gaz değerleri 1 mBqm-3 ile 10 mBqm-3arasındadır. Bulunan değerler ölçüm değerleriyle kıyaslanmış ve bu değerler kullanılarak Anadolu Yarımadası için radyolojik doz değerleri hesaplanmıştır. Bulunan efektif doz değerleri Fukushima Nükleer Güç Santrali Kazasının etkilerinin Çernobil Nükleer Güç Santrali ile kıyaslandığında oldukça sınırlı olduğunu göstermektedir.
Evacuation planning and evacuation time estimate analyses methods for nuclear power plants
(Turkish Atomic Energy Authority, 2019-12) Yeşil, Sertan; TAEK-NGD
Termal gücü 100 MW ve üzerinde olan tüm nükleer santrallerde meydana gelebilecek genel acil durumlar sırasında acil durum planlama bölgeleri içinde yaşayanlar için radyoaktif madde salımının meydana gelmesinden önce iyot tableti kullanımı ile beraber uygulanacak tahliye işlemi en çok tercih edilen koruyucu eylemdir. Bu sayede, bölgede yaşayan insanlar üzerinde oluşabilecek deterministik sağlık etkileri engellenebilir ve acil koruyucu eylemler ile diğer müdahale faaliyetlerinin uygulanması ilişkin uluslararası genel kriterlerin üzerinde radyasyon dozlarının alınması önlenebilir. Bu kapsamda, nükleer santral kaynaklı acil durumlar için acil durum planlarının hazırlanması sırasında tahliye planlamaları ve tahliye süresinin belirlenmesine yönelik analizler önem kazanmaktadır. Bu çalışmada, tahliye planlamalarına dair çalışmalar yapılırken üzerinde durulması gereken hususlar açıklanmış ve bu çalışmaların acil durum planlarındaki sunumlarının içeriklerine ilişkin bilgiler konuya ilişkin bilimsel makaleler ve ABD’nin düzenleyici ve teknik dokümanları temel alınarak verilmiştir. Tahliye süresinin belirlenmesi ile ilgili konular açıklanırken talep tahminlerinin oluşturulması, trafik kapasitesinin belirlenmesi ve kullanılacak analiz yöntemleri başlıklarının üzerinde durulmuştur. Tahliye planlaması ve tahliye süresinin belirlenmesi ile ilgili çalışmalar kapsamında konuya ilişkin düzenleyici ve teknik dokümanlarda yer alan hususların yanı sıra nükleer santrallerin yer aldığı ülke veya yöreye özel tahliyeyi geciktirici etkenlerin de dikkate alınması gerektiği sonucuna varılmıştır.
Higgs factory at the Greek-Turkish border: a regional project
(Turkish Atomic Energy Authority, 2018) Çetin, Serkant Ali; Sultansoy, Saleh; Ünel, Gökhan; Işıldak, Bora; İlday, Fatih Ömer; Zioutas, Konstantin; Kordas, Konstantinos; Petridou, Chariclia; Gazis, Evangelos; Semertzidis, Yannis K.; 3959; Bölüm Yok
Önümüzdeki yıllarda Türk-Yunan sınırında foton çarpıştırıcısı temelli bir "Higgs fabrikası"nın kurulumunu, yüksek enerjili bir foton demeti içeren deneme tesisi ile başlamak üzere, önermek istiyoruz. Foton demetleri, fiber lazer fotonlarının yüksek enerjili elektron demetlerinden ters Kompton saçılımıyla elde edilecektir. Bu öneri (http://indico.cern.ch/event/175067/contributions/284345/) ESPG'12 Açık Sempozyumuna (Open Symposium - European Strategy Preparatory Group, 2012, Krakow, Poland) sunulan katılımlar arasında yer almıştır.
Iğdır region environmental radiological monitoring programme 2013 – 2016 evaluation results
(Turkish Atomic Energy Authority, 2018) Gülay, Yusuf; Dikmen, Hasan; Yıldız, Çiğdem; Bıyık, Recep; Aybers, Mehmet Timuçin; TAEK-NGD
"The monitoring of the radiological effects of nuclear power plants around Turkey” was added to TAEK's annual work programme as an ongoing activity for the purpose of monitoring the radiological effects of nuclear power plants around Turkey in 2013. As part of this activity, The Iğdır Region Environmental Radiological Monitoring Program was completed in 2015 (TAEK, 2015) and radiological monitoring studies were carried out within this program (TAEK, 2017). Air, surface water, soil, drinking water and local food samples were collected and laboratory measurements were performed for the determination of environmental radioactivity levels. Environmental dose rate measurements were performed periodically by using the continuously operated RESA (Early Warning Environmental Radiation Monitoring System) units stationed in the region. Detected radioactivity levels in drinking water samples were below the monitoring levels (Official Gazette, 2013). Maximum H-3 activity was detected as 0.82 Bq/m3 and total indicative dose, for the measured Sr-90 and Cs-137 values, was calculated as 87.89 nSv/year considering the ingestion of drinking waters. When these values were compared with the stated values in the regulation (Official Gazette, 2013), for the indicative dose of 0.1 mSv/year, or for the limit value of 100 Bq/l for H-3, they were in conformity with the no further monitoring were needed conditions as for the H-3 activity, and for the other dose contributing nuclides in the drinking waters.
Investigation of mechanical properties resintered UO2 pellets by micro hardness method
(Turkish Atomic Energy Authority, 2019-06) Akbal, Sevgi; Yaylı, Ahmet; Can, Ferhan; Keşaf, Esra; TAEK-Teknoloji Geliştirme Dairesi
Bu çalışmanın amacı, mikro sertlik testi kullanılarak re-sinter UO2 yakıt peletlerinin mekanik özelliklerinin incelenmesidir. UO2 yakıt peletleri toz metalurjisi yolu ile üretilmiştir. Ar +% 5 H2 atmosferinde 4 saat sinterleme ile üretilen UO2 peletleri, termal kararlılık testi için Ar +% 5 H2 atmosferinde 24 saat boyunca 1700 0C'de yeniden sinterlemeye tabi tutulmuştur. Termal kararlılık testinin UO2 peletlerinin mekanik ve mikroyapı özelliklerine etkisi tartışılmıştır.

Browse

Browsing Turkish Journal of Nuclear Sciences (2018- ) by Title

Results Per Page

Sort Options