Uzmanlık Tezleri

Permanent URI for this collection

https://kurumsalarsiv.tenmak.gov.tr/handle/20.500.12878/1096

Browse

Browsing Uzmanlık Tezleri by Subject "Accidental releases"

Now showing 1 - 1 of 1
  • Thumbnail Image
    Item
    Nükleer güç santrallerinde kaza ve normal işletme sırasında çevreye verilebilecek sıvı radyoaktif salım ve atıkların neden olacağı radyolojik etkilerin belirlenmesine yönelik yol gösterici bir doküman geliştirilmesi
    (Türkiye Atom Enerjisi Kurumu, 2017-11) Tanrıkul Demir, Ezgi; Ünver, Latife Özge; TAEK-NGD
    Tez çalışmasında; nükleer güç santrallerinden (NGS’lerden) kaynaklanan sıvı radyoaktif deşarjlar, sıvı deşarjların oluşum mekanizmaları, NGS’lerde sıvı radyoaktif deşarjlara neden olan gerçekleşmiş kazalar, sıvı radyoaktif deşarjlara ilişkin ulusal ve uluslararası mevzuat incelenmiştir. Çalışmada ayrıca; denizlere ve yeraltı sularına verilen sıvı radyoaktif deşarjlardan kaynaklanan radyolojik sonuçların tahmin edilmesine yönelik modelleme yöntemleri (analitik, numerik, kompartmanlı modeller), radyonüklitlerin suda taşınım yolları, iç ışınlanma ve dış ışınlanmaya yönelik doz hesaplama yöntemleri ve normal işletme ve kaza durumlarında bu amaçla kullanılan yazılımlar hakkında bilgiler yer almaktadır. Çalışma bunlara ek olarak; normal işletme, beklenen işletme olayları ve kaza durumlarında yapılan sıvı radyoaktif deşarjlarla ilgili bilgilerin NGS lisanslaması sırasında (çevresel etki değerlendirme (ÇED) aşamasında, yer lisansı aşamasında ve inşaat lisansı aşamasında) değerlendirilmesine yönelik düzenleyici kurum tarafından bir kılavuz geliştirileceği zaman dikkate alınması gerekli bilgileri de önermektedir. Tez çalışması sonucunda sıvı deşarjlardan en fazla ortaya çıkan radyonüklitin trityum olduğu, ancak trityumun insan vücudundaki biyolojik etki ömrünün kısa olması (12 gün) ve radyoaktif yarılanma ömrünün kısa olması gibi sebeplerle 137Cs radyonüklidinin (biyolojik yarı ömrü 70 gün) kaza durumunda daha fazla önemsendiği sonuçlarına varılmıştır. Ulusal mevzuat sıvı deşarjlarla ilgili teknik detayları içermemekte olup, daha çok genel gereklerin düzenlenmesini ya da ulusal anlamda hükme bağlanması gereken konuları düzenlemektedir. Bu anlamda sıvı deşarjlarla ilgili teknik detayları içeren bir kılavuz geliştirilebilir. Tez çalışmasında yer alan lisanslama için önerilen bilgiler kapsamında; hafif sulu reaktörler için doz değerlendirmesi yapılırken en azından 3H, 134Cs, 137Cs, 60Co radyonüklitlerinin dikkate alınması ve ayrıca radyoaktif bozunma sonucu oluşan radyonüklitlerin ve radyonüklitlerin çevrede birikimlerinin de göz önünde tutulması gerektiği, dış ışınlanmada en fazla doz alımına sebep olan maruziyet yolunun kıyıda sediman aktivitesi olduğu, iç ışınlanmada ise en fazla doz alımına sebep olan maruziyet yolunun sucul besinlerin tüketimi olduğu, normal işletme için gerçekçi, kaza durumları için tutucu hesaplamalar yapılması gerektiği, analitik modellerin genel hesaplamalar için, sahaya özgü çok veri olmaması durumunda lisanslama sırasındaki ilk basamaklarda (ÇED, yer lisansı gibi) kullanılabileceği; diğer yandan numerik ve kompartmanlı modellerin ise sahaya özgü hidrolik-hidrojeolojik verilerle birlikte inşaat lisanslaması aşamasında kullanılacağı, Türkiye’de NGS sahaları için deniz hidrolik koşulları ile bağlantılı olarak deniz sularında analitik ya da kompartmanlı, yeraltı sularında ise numerik modellerin kullanılabileceği sıralanabilir.