Avrupa Birliği‘nin ışınlanmış gıdaların tespiti konusundaki tutumu ve piyasa denetimleri
Loading...
Date
2013-11
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
TMMOB Gıda Mühendisleri Odası
Abstract
Avrupa Birliği’nin birçok üye ülkesinde gıda ışınlama konusunda yasal düzenleme, endüstriyel uygulama ve ticaret mevcut olmasına rağmen, AB ışınlama prosesine karşı şüpheci bir yaklaşım içinde olmuştur. Bu çalışmanın amacı, Avrupa Birliği’nin ışınlanmış gıdaların tespiti konusundaki tutumu ve üye ülkelerde ışınlanmış gıdalar ile ilgili piyasa denetimleri konusunda genel değerlendirme yapmaktır. FAO, IAEA, WHO birleşik uzmanlar komitesi tarafından 1965, 1970, 1977, 1981, 1997 yıllarında açıklanan kararlarda ışınlanmış gıdaların besin olarak yeterli, sağlık açısından da güvenilir olduğu ortaya konmuştur. Avrupa Komisyonu gıda konusundaki bilimsel komitesinden benzer görüşler (1986, 1992, 1998) verilmesine rağmen Avrupa Birliği bünyesinde ışınlanmış gıdaların tespiti konusunun açıklığa kavuşturulması gerekçe gösterilerek yönetmeliklerin çıkması geciktirilmiş, ancak ışınlanmış gıdaların tespiti ile ilgili ilk düzenleme 1999 yılında direktif (1999/2/EC ve 1999/3/EC) olarak yayınlamıştır. Bu yasal düzenlemeler ışınlanmış gıdaların etiketlenmesini (içeriğinde düşük miktarda olsa da) zorunlu kılmaktadır. Farklı türlerdeki ışınlanmış gıda ve gıda bileşenlerinin tespiti için geliştirilen 10 adet standart yöntem (EN 1784, EN 1785, EN 1786, EN 1787, EN 13708, EN 13751, EN 13783, EN 13784, EN 14569) ise etiketlemenin uygulanması ve kontrolünü kolaylaştırmıştır. Sonuç olarak, 2000 yılından itibaren bu tespit yöntemleri kullanılarak gerçekleştirilen piyasa denetimlerinden elde edilen sonuçlar AB piyasasında etiketlenmemiş ürünlerin serbest olarak dolaştığı kanısını yıkmıştır.
Description
Keywords
European Union, Avrupa Birliği, Detection of irradiated foods, Işınlanmış gıdaların tespiti, Market inspections, Piyasa denetimleri
Citation
İç, E. ve Aylangan, A. (2013). Avrupa Birliği‘nin ışınlanmış gıdaların tespiti konusundaki tutumu ve piyasa denetimleri. Gıda Mühendisliği 8. Kongresi, 7-9 Kasım 2013. Ankara : Başkent Öğretmenevi.