Eskişehir ili Sivrihisar yöresinden alınan jips kristalinin ESR ve TL teknikleri ile incelenmesi ve tarihlendirilmesi

dc.contributor.authorAydaş, Canan
dc.contributor.authorEngin, Birol
dc.contributor.authorAydın, Talat
dc.contributor.departmentTAEK-SANAEMtr_TR
dc.date.accessioned2017-03-06T08:01:18Z
dc.date.available2017-03-06T08:01:18Z
dc.date.issued2010
dc.descriptionTENMAK D.N.. 9972tr_TR
dc.description.abstractEskişehir-Sivrihisar yöresinden alınan jips kristalleri Elektron Spin Rezonans (ESR) ve Termolüminesans (TL) teknikleri ile incelenip tarihlendirildi.Çalışılan jips örneklerinin doğal ESR spektrumunda g=2.009’deki ESR sinyaline ilaveten Mn(2+) iyonlarına ait sinyaller de gözlenmiştir. Gama ışınlaması ile g=2.009 spektroskopik yarılma çarpanına sahip ESR sinyal şiddetinin gama ışınlama dozu ile arttığı gözlendi. Bu ESR sinyali (g=2.009) jips örneklerinin tarihlendirilmesinde kullanıldı. Işınlanmamış jips örneğinin TL ışıma eğrilerinde 278 (o)C civarında tek bir TL ışıma piki gözlendi. Işınlanmış örneklerde ise 278 (o)C‘da çıkan TL pikine ilave olarak 157 (o)C’de bir TL ışıma piki daha gözlenmiştir. Jips örnekleri (60)Co gama kaynağı ile ışınlandı. Jips örneklerinin ESR spektrumları ve TL ışıma eğrileri, sırasıyla X-bant ESR spektrometresi ve RisØ TL/OSL okuyucu ile kaydedildi. Örnekler için ESR/TL doz-cevap eğrileri oluşturuldu. Doz-cevap eğrileri doyuma giden üstel fonksiyonuna fit edildi. Bu model esas alınarak tarihlendirme için toplam doğal ışınım doz (JD) değerleri belirlendi. Jips kristalleri ve bunların çevrelerinde bulunan dolomite için (238)U, (232)Th and (40)K analizleri yapıldı. İç doz hızı jips örneklerindeki (238)U, (232)Th ve (40)K sonuçlarından hesaplandı. Dış doz hızı dolomite için elde edilen (238)U, (232)Th and (40)K analiz sonuçları ve kozmik ışın doz hızı kullanılarak hesaplandı. Bulunan sonuçlardan yıllık doz hızı değeri hesaplanarak tarihlendirme hesaplamalarında kullanıldı. Jips kristallerinin ilk oluşumlarındandan sonra ardışık bir çok kez yeniden kristalleşmesi nedeni ile, jipsler için hesaplanan yaş değeri beklenen oluşum yaşından daha küçük çıkmıştır.tr_TR
dc.description.abstractGypsum crystals taken from Sivrihisar-Eskişehir district were investigated and dated by Electron Spin Resonance (ESR) and Thermoluminescence (TL) techniques. The natural ESR spectra of gypsum samples had also the signals of Mn(2+) in addition to the signal at g=2.009. It was observed that the intensity of ESR signal at g=2.009 increased with gamma irradiation dose. This ESR signal (g=2.009) was used as a dating signal in dating of gypsum samples. The only one TL peak at about 278 (o)C was observed in TL glow curves of nonirradiated gypsum sample. In the case of irradiated sample, TL peak at 157 (o)C was observed in addition of TL peak at 278 (o)C. Gypsum samples were irradiated with a (60)Co gamma source. The ESR spectra and TL glow curve of gypsum samples were recorded by X-band ESR spectrometer and RisØ TL/OSL reader, respectively. For samples, ESR/TL dose-response curves was constructed. Dose-response curves were fitted with an exponential saturation function. Based on this model, accumulated dose (AD) values for dating are determined. (238)U, (232)Th and (40)K analysis was carried out for gypsum crystals and dolomite which enveloped these gypsum crystals. The internal dose rate was calculated from (238)U, (232)Th and (40)K analysis results of gypsum sample. The external dose rate was calculated by using (238)U, (232)Th and (40)K analysis results of dolomite and cosmic dose rate. Internal and external gamma dose-rate was used for dating calculations. Because of successive recrystallization of gypsum sample after formation, calculated age values of gypsum is smaller than expected formation age.tr_TR
dc.identifier.citationAydaş, C. ... [ve arkadaşları]. (2019). Eskişehir ili Sivrihisar yöresinden alınan jips kristalinin ESR ve TL teknikleri ile incelenmesi ve tarihlendirilmesi. Ankara : Türkiye Atom Enerjisi Kurumu.tr_TR
dc.identifier.urihttp://kurumsalarsiv.tenmak.gov.tr/handle/20.500.12878/318
dc.language.isoturtr_TR
dc.publisherTürkiye Atom Enerjisi Kurumutr_TR
dc.relation.ispartofseriesTürkiye Atom Enerjisi Kurumu, Teknik rapor;TAEK TR-2011-08
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccesstr_TR
dc.subjectJips kristali
dc.subjectArchaeological dating
dc.subjectArkeolojik tarihleme
dc.subjectCarbon 14
dc.subjectKarbon 14
dc.subjectEskişehir
dc.subjectSivrihisar
dc.subjectTL
dc.subjectAge determination
dc.subjectYaş tayini
dc.subjectArcheology -- Analysistr_TR
dc.subjectArkeoloji -- Analiztr_TR
dc.subjectElectron spin resonance (ESR)tr_TR
dc.subjectElektron spin rezonansı (ESR)tr_TR
dc.subjectGypsum crystaltr_TR
dc.titleEskişehir ili Sivrihisar yöresinden alınan jips kristalinin ESR ve TL teknikleri ile incelenmesi ve tarihlendirilmesitr_TR
dc.typereporttr_TR
Files
Original bundle
Now showing 1 - 1 of 1
Loading...
Thumbnail Image
Name:
9972.pdf
Size:
2.56 MB
Format:
Adobe Portable Document Format
License bundle
Now showing 1 - 1 of 1
No Thumbnail Available
Name:
license.txt
Size:
1.42 KB
Format:
Unknown data format
Description: