Rapor 1990-1999 yılları
Permanent URI for this collection
Browse
Browsing Rapor 1990-1999 yılları by Title
Now showing 1 - 20 of 38
Results Per Page
Sort Options
Item 10 - 30 MeV. protonlarla pixe(Türkiye Atom Enerjisi Kurumu, Sarayköy Araştırma Merkezi, Radyasyon Teknolojisi Enstitüsü, 1991-11) Zararsız, Abdullah; Ercan, Ali; TAEK-SANAEMBu çalışmada siklotronla hızlandırılan 10-30 MeV. enerjili protonlar kullanarak yapılan X-ışınları emisyon spektrosko- pisinin (PIXE) yapılabilirlik şartları incelenmiş ve bu enerjilerdeki protonların Z=10-80 arasındaki elementler için K ve L X-ışmları üretme oranları hesaplanmıştır. Ayrıca düşük enerjili (1-5 MeV) Van de Graff ve Tandem tipi hızlandırıcılar kullanılarak yapılan PIXE'ler ile de karşılaştır ilmi ştır.Item ADIZIG : Değişken geometrik sınırlı ortamlar için iki boyutlu difüzyon kodu(Türkiye Atom Enerjisi Kurumu, Çekmece Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi, 1998-10) Adalıoğlu, Ulvi; Tunçel, R.; TAEK-ÇNAEMNötron difuzyon denkleminin çözümü için kullamlan kodlann hemen hemen hepsi sabit geometrik sınır şartlan altında çalışmaktadır. Gözönüne alman bütün ortamlar ve yapılar için bu yaklaşım yeterli doğrulukta sonuçlar vermektedir. Ağır sulu bir araştırma reaktörünün ÇNAEM Nükleer Mühendislik Bölümü’nde kavramsal dizaynı ve hesaplannın yapılması safhasında ortamların değişken sınırlannın farklı bir temsiline ihtiyaç doğmuştur. Böyle bir hesaplama aleti ile hem ortam dış sınırlan, hem de ortam içinde olabilecek kısmi materyel değişiklikleri, mesela kontrol çubuğu ithalleriyle ortaya çıkan yapıların temsili daha iyi olabilecektir. Değişken yönlü implisit metodu kullanarak difuzyon denklemlerini çözen bu kod silindirik dış yüzeyleri eşdeğer basamaklı bir yapıyla değiştirmekte ve ortamı iki boyutlu hale getirmektedir. Bu rapor kodu tanıtmakta ve giriş datasının hazırlamşı ile diğer gerekli bilgileri vermektedir.Item Allcut - auto : an automatic data search and fault tree evaluation program(Türkiye Atom Enerjisi Kurumu, Çekmece Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi, 1990-08) Azaklıoğulları, M. Ünal; Adalıoğlu, Ulvi; 141291; TAEK-ÇNAEMALLCUT AUTO; CANDU tipi reaktörlerdeki sistemlerin güvenirlik ve bağlı olarak hata ağaçları değerlendirmelerini yapmak üzere, ALLCUTS programı esas alınarak, ÇNAEM'de geliştirilmiş bir bilgisayar programıdır. Bunun için CANDU reaktörüne ait bileşen veri tabanı ve hata ağaçlarındaki temel olaylar, sistemlere, bileşenlere ve bu bileşenlerin arıza modlarına göre geliştirilen bir bilgi kodlama sistemi ile kodlanmış ve bu bilgiler VAX 11/750 bilgisayarına depolanarak çok sayıda bilgi dosyası oluşturulmuştur. Program vasıtasıyla, incelenmesi istenen sistemin oluşturulan hata ağaçlarının temel olayları için gerekli bilgiler, depolanan bilgi dosyalarından herbir bileşen için otomatik şekilde aranarak bulunmakta ve gözönüne alınan sistem, güvenilirlik açısından değerlendirilmektedir. Program, VAX 11/750 bilgisayarında çalıştırılmış ve test edilmiş durumdadır.Item Alternatif enerji kaynakları : Jeotermal enerji, güneş enerjisi, rüzgar enerjisi(Türkiye Atom Enerjisi Kurumu, Çekmece Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi, 1995-05) Erdoğan, Adem; Adalıoğlu, Ulvi; Alağöz, Ethem; Taylan, Sinan; Anaç, Hakan; İşyar, Arif; TAEK-ÇNAEMItem ASME V - makale 2 : radyografik muayene(Türkiye Atom Enerjisi Kurumu, Çekmece Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi, 1994-04) Baş, Neşet; Yıldırım, Abidin; Ekinci, Şinasi; Akgün, A. Fadıl; TAEK-ÇNAEMTürkiye Atom Enerjisi Kurumu (TAEK), Tahribatsız Test personelinin sertifika almaya yönelik eğitimini amaçlayan bir projeyi 1987 yılında başlatmıştır. Bu proje Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (BMKP), Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) ve Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) tarafından desteklenmektedir. Bu proje kapsamında Çekmece Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi (ÇNAEM), Endüstriyel Uygulama Bölümünde Radyografi, Ultrasonik, Magnetik Parçacık, Sıvı Penetrant ve Girdap Akımları gibi tahribatsız test kursları çeşitli seviyelerde İngilizce ve Türkçe olarak yapılmaktadır. Elinizdeki eğitim yayını, Radyografi kurslarında kullanılmak üzere "ASME, Section V Nondestructive Examination (1980 Edition)'* kitabında bulunan Subsection A: Nondestructive Methods of Examination Article 2: Radiographic Examination kodundan tercüme edilmiştir.Item Core conversion calculations for the TR-2 reactor : part a : neutronics calculations(Türkiye Atom Enerjisi Kurumu, Çekmece Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi, 1993-02) Turgut, Mehmet Hulusi; Türker, Tanzer; TAEK-ÇNAEMTR-2 reaktörü için kalp dönüştürme çalışmaları, 1980 yılında, uygun olabilecek yakıt tiplerinin araştırılmasıyla başlamıştır. Bunun için çeşitli yakıt tipleri analiz edilmiş ve yeni yakıt dizaynları için optimizasyon hesapları yapılmıştır. Silisli yakıtlarda kaydedilen son gelişmeler sayesinde, şimdiki yakıtlarda hiçbir geometri değişikliği gerektirmeyen U(3)Si(2) yakıtların kullanılmasına karar verilmiştir. Yüksek zenginlikli yakıtlarla aynı performansı verecek düşük zenginlikli U(3)Si(2) yakıtlar için yoğunluk araştırması yapılmıştır. En son hesaplar şimdiki kalp performansım daha da iyileştiren 4.8 gr/cm(3)'lük uranyum yoğunluğu için gerçekleştirilmiştir. Kalpteki yakıtların şu andaki yanma dağılımlarım tesbit edebilmek için üç boyutlu yanma hesapları yapılmıştır. Mevcut yüksek zenginlikli yakıtlardan azami yararlanmayı sağlıyabilmek için çeşitli denge kalbi dizaynları denenmiştir. Karışık ve tam düşük zenginlikli yakıtlarla yüklü TR-2 denge kalbi hesapları yapılmıştır.Item Dar ve düşey dikdörtgen kanallarda akış ve soğuma(Türkiye Atom Enerjisi Kurumu, Çekmece Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi, 1997-07) Adalıoğlu, Ulvi; Arıkan, H. İbrahim; Baykal, Adnan; Yavuz, Hasbi; TAEK-ÇNAEMDar düşey kanallarda soğutucu akışkanın akışı ve kanal içinde olan ısı transferinin tesbiti gittikçe önem kazanan bir konu olmuştur. Olay öncelikle düşük eneji transferleri ve akış hızlan için, yani laminar akışlar için tetkik edilmiştir. ÇNAEM ‘de kurulu TR-2 reaktöründe soğuma 2.1 mm genişliğinde dar, düşey kanallarla olmaktadır. Yakıt plakalarının yüzeyleriyle temsil edilen her iki kanal yüzeyinden zorlamalı konveksiyonla ısı transferi olmaktadır. Kaza durumlannda tabii konveksiyonla olması gereken soğuma güvenlik bakımından çok önem kazanmaktadır. TR-2 soğuma kanallarını simüle etmek üzere kurulan deney setinde taklid yakıt plaka aralıkları ve plakaların güçü parametre olarak kabul edilip laminar bölgede bir seri ölçme yapılmıştır. Akışkan olarak hava kullanılmıştır, integral bazı değerler, mesela Nusselt sayısının değişimi elde edilmiştir. Bu deneysel çalışmanın teorik tahkikini yapmak üzere sıkıştırılamaz akışkanlara dar kanallarda serbest konveksiyonunu ifade eden basitleştirilmiş Navier-Stokes denklemleri ince ızgara üzerinde çözülmüş ve akış özellikleri ile integral değerler (yani Nusselt sayısı) elde edilmiştir. Deney ve teori karşılaştırlımıştır.Item Dar ve düşey kanallarda akış ve ısı transferinin deneysel etüdü(Türkiye Atom Enerjisi Kurumu, Çekmece Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi, 1998-01) Arıkan, H. İbrahim; Baykal, Adnan; Adalıoğlu, Ulvi; Yavuz, Hasbi; TAEK-ÇNAEMElektronik bordlann ve bazı tesislerin sistemlerinde bulunan düşey kanal tipi yapıların serbest konveksiyonla soğutulması son senelerde önem kazanmıştır ÇNAEM’ deki TR-2 reaktörü gibi plaka yakıtlı ve havuz tipi araştırma reaktörleri çok dar (2.1 mm genişlikte) ve düşey dikdörtgen soğutma kanallarına sahiptir. Herhangi bir kaza veya soğutma sistemi kaybı halinde bu kanallarda soğuma serbest konveksiyonla olacaktır. Serbest akış ısı transferiyle yeterli soğumanın sağlandığının ispatı güvenlik düşüncelerini gerektirmektedir. TR-2 reaktörü soğuma kanallarım simüle etmek üzere kurulan basit bir deney düzeneği çeşitli güç ve kanal aralıkları için çalıştırılmıştır. Yakıt plakaları doğru akım dirençleri ile ısıtılmakta olup kanal içinde ve civarında çeşitli noktalarda sıcaklık ölçmeleri bakır konstantan tennoçiftlerle yapılmaktadır. Kanal için hesaplanan ortalama Nu ve Ra sayılarıyla nümerik sonuçlar mukayese edilmiştir. Akışkan havadır.Item Difüzleyici ve termalize edici ortamlarda nötron transportu(Türkiye Atom Enerjisi Kurumu, Çekmece Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi, 1994-04) Kaya, Şadi; Adalıoğlu, Ulvi; TAEK-ÇNAEMDeğişik termalize edici ve difüzleyici ortamlarda nötron transportu tek boyutlu olarak İncelenmektedir. Ortamlara ait tesir kesitleri kütüphanesi gene tek boyutlu modellerle geometri faktörleri gözönüne alınarak elde edilmektedir. Ortamlarda toplam grup akılan ve açısal grup akılan elde edilmektedir. Bilhassa belli noktalardaki belli yöne doğru olan akıların tayini üzerinde durulmaktadır. Hesap sonuçlan deney ve başka hesap sonuçlarıyla karşılaştırmaktadır.Item Doğu Karadeniz toprak örneklerinin gama spektrometrik analizi(Türkiye Atom Enerjisi Kurumu, Çekmece Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi, 1991-09) Portakal, S.; Varinlioğlu, Ahmet; Köse, A.; TAEK-ÇNAEMNisan 1986'da meydana gelen Çernobil kazasından 5 ve 17 ay sonra Doğu Karadeniz sahilindeki istasyonlardan alınan yüzey toprağı örneklerinin gama izotopik analizi HPGe dedektor ve ona bağlı Canberra model 90 çok kanallı analizörü ile yapıldı. Spektrumların pikleri Spektran-AT software ve IBM-AT personnel computer ile analiz edildi. Örnekler değişik dedektörlerde ve farklı sayım sürelerinde sayılarak dedektörlerin ve sayım sürelerinin bulguları hangi boyutlarda etkilediği araştırıldı. Elde edilen bulgular değerlendirilerek Cernobil'den en çok etkilenen istasyonlar saptandı.Item Düşük zenginlikli silisli yakıtlar için 5 gruplu tesir kesitleri kütüphanelerinin hazırlanması(Türkiye Atom Enerjisi Kurumu, Çekmece Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi, 1990) Aytekin, Ayşe; Turgut, Mehmet Hulusi; TAEK-ÇNAEMTR-2 reaktörü İçin alınması düşünülen % 20 zenginlikteki silisli yakıtlar için 5 gruplu tesir kesitlerini hazırlamak amacıyla, önce 200 gruplu tesir kesitleri kütüphanesinden hareket edilerek GGC-4 kod paketi ile TR-2 reaktörü yakıt özellikleri ve akıbükümü verilerek 40 gruplu tesir kesitleri kütüphanesi hazırlanmıştır. Daha sonra heterojeniteyi de gözönüne alan TR-2 reaktöründeki tüm elemanların boyut ve izotop sayısal yoğunluklarını hesaba katan, temsili hücreler alınarak, ANISN kodu ile 5 gruplu tesir kesitleri kütüphanesi hazırlanmıştır. Hesaplar, üç ayrı uranyum yogunlugu, 3.5. 4.0 ve 4.5gr/cm3, için yapılmıştır. Hesaplar sonucu elde edilen 200 ve 40 gruplu akı spektrumlari yüksek zenginlikli yakıtlara ait akı spektrumu ile karşılaştırılmıştır. Ayrıca yüksek ve düşük zenginlikteki yakıtlar için bulunan tesir kesitleri kullanılarak, TR-2 reaktörünün ilk kalbi için, iki boyutlu difüzyon hesabı yapılmış ve sonuçlar tablo halinde verilmiştir.Item Effect of ionizing radiation on the hygienic quality and shelf - life of Turkish fermented sausage : FAO/IAEA research Co-ordination Meeting on Food Irradiation for the Middle East and European Countries Lalahan-Ankara, Turkey, 6-10 May 1991(Turkish Atomic Energy Authority, Lalahan Nuclear Research Institute in Animal Health, 1991) Öztaşıran, İzzet; Akın, Seniha; Ersen, Sıtkı; Çerçi, Harun; TAEK-Lalahan Hayvan Sağlığı Nükleer Araştırma EnstitüsüItem Euler ve MHD denklemlerinin dalga modelleri ile üçgensel örgülerde dengesizlik dağılımı metoduyla nümerik çözümleri(Türkiye Atom Enerjisi Komisyonu, Çekmece Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi, 1997-06) Aslan, N.; Balcı, Ş.; Üstoğlu, V.; TAEK-ÇNAEMBu raporda üçgensel örgülerde kullanılan dengesizlik dağılımı metodu için ilk defa MHD denklemleri için geliştirilen bir dalga modeli: MHD-A sunulmaktadır. Bu modelde etkin bir dalga modeli oluşturabilmek için korunumlu formdan ziyade denklemlerin ilkel halleri kullanılmıştır. Araştırmalarda ele alınan düzlemsel MHD dalga modelinde birer çift hızlı ve yavaş magneto-akustik dalga, bir entropy dalgası ve bu raporun ilk yazarı tarafından saptanmış olan manyetik akı (diverjans) dalgası olduğu bulunmuştur. İki boyutlu MHD denklemlerinin çözümlerinde bu dalganın olması gerektiği ilk defa Aslan[1] tarafından doktora tezinde belirtilmişti. Nümerik sonuçların verilmemesine rağmen, Aslan korunumlu formun ilkel formla uyumlu olması için manyetik alanın diverjansıyla orantılı bir kaynak teriminin olması gerekliliğini belirtmişti. Bu fikir daha sonra Powell [2] tarafından uygulandı ve bunun manyetik alanın (nümerik hatalar sonucu) sıfırdan farklı olan diverjansından kaynaklanan instabiliteleri yok etttiği bulundu. Aynı fikir Gombosi [3] ve Powell [4] tarafından başarıyla kullanıldı. Daha sonra ise Aslan [5] Tokamak plazmaları, yüksek beta (beta=kinetik basınç/manyetik basınç) patlamaları, ve yüksek hızlı akışları incelemek için bu adı geçen dalga ve kaynağı Riemann türü bir metod’da kullandı [6], Bu tür metodlara benzer metod olan dengesizlik dağılımı metoduyla, sıkıştırılmaz (incompressible) akışların çözümlerinde nasıl nümerik osilasyon üretildiği Mesaros [7] tarafından izah edilmişti. Bu raporda (Sıvı sodyum veya Tokamak plazma akışları gibi) sıkıştınlamaz akışları incelemede gayet başarılı olan dengesizlik dağılımı metoduyla kullanılan (ve ilk defa bulunan) bir MHD dalga modeli: MHD-A sunulmaktadır. Bu metod yine ilk yazar tarafından bulunan zor bir test problemine uygulanmış ve ilk model olmasına rağmen oldukça başarılı sonuçlar ortaya koymuştur (ayrıntı için [9] no'lu referansa bakınız).Item IBD-2L : two line overrelaxation code for diffusion theory calculations(Türkiye Atom Enerjisi Kurumu, Çekmece Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi, 1990-10) Adalıoğlu, Ulvi; TAEK-ÇNAEMBir kaç yıl önce iki boyutlu, birkaç gruplu difüzyon denklem lerinin çözümünü hızlandırmak için bir satır blok overrelaksasyon metodu IBD koduna başarıyla tatbik edilmişdi. Aynı algoritmayı kullanarak bu sefer iç iterasyon için iki satır overrelakzasyonu uygulanmıştır. VAX/11-750 makinesinde test edilen yeni kod, IBD-2L bir satır kodundan daha hızlıdır. Problemin karmaşıklığına göre CPU zamanındaki kazanç % 12 ilâ 40 arasındadır. Ayni yakınsama kriteri için kafes yapısı büyüdükçe zaman kazancı da artıyor görünmektedir.Item IBDADI : değişken yönlü implisit difüzyon kodu(Türkiye Atom Enerjisi Kurumu, Çekmece Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi, 1993-01) Adalıoğlu, Ulvi; TAEK-ÇNAEMSonlu fark difüzyon denkleminin çözümü için ardışık overrelaksasyon ve Chebyshev yarı iteratif tekniğinden başka değişken yönlü implisit (ADI) tekniği kullanılabilir. Bu teknik bir çok hâllerde yakınsama hızını oldukça arttırmaktadır. Bu rapor Nükleer Mühendislik bölümünde yazılmış olan sonlu fark difüzyon koduna iç iterasyonu hızlandırmak üzere ADI tekniğinin uygulanmasını ve elde edilen neticeleri ihtiva etmektedir.Item IBIND : nokta çevrimsel chebyshev yarı iteratif difüzyon kodu(Türkiye Atom Enerjisi Kurumu, Çekmece Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi, 1992-01) Adalıoğlu, Ulvi; TAEK-ÇNAEMNokta ve satır bazında overrelaksasyon ile difüzyon denkleminin iç iterasyon çözümü hızlandırılmaktadır. Grup difüzyon denkleminin katsayılar matrisinin çevrimsel özelliğinden faydalanarak iç iterasyonda Chebyshev Yarı iteratif tekniği de kullanılabilir. Eğer matris difüzyon denklemi daha küçük boyutlardaki küple olmıyan denklemlere dönüştürülürse bu denklemlerin çevrimsel Chebyshev yarı iteratif tekniklerle daha hızlı çözümü mümkün olmaktadır. Bu raporda bildirilen IBIND kodu yarı iteratif tekniklerin en basiti olan nokta çevrimsel Chebyshev yarı iteratif tekniğini orijinal denklem takımına uygulamaktadır. Yarı iteratif tekniklerin teori ve tatbikatında tecrübe kazanılmış olup elde edilen neticeler nokta ardışık overrelaksasyon (hızlandırılmış Liebman) kodu IBD sonuçları ile karşılaştırılmıştır, Kod VAX 11/750 de test edilmiştir.Item IBIND1L : bir satır çevrimsel Chebyshev yarı iteratif difüzyon kodu(Türkiye Atom Enerjisi Kurumu, Çekmece Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi, 1992-05) Adalıoğlu, Ulvi; TAEK-ÇNAEMThe coefficient matricis of group diffusion equation are 2-cyclic and if a special grouping of mesh points is used, the reduced uncoupled equations may also be 2-cyclic, then the Chebyshev semi - iterat ive methods applied to the cyclically reduced matrix equations have same asymptotical rate of convergence with the corresponding SOR technique, but better average rates of convergences. If the coefficient matrix is symmetric, then the rate of convergences would be even better. 1-line grouping of mesh points does not produce 2-cyclic matricis. But Chebyshev semi iterative technique can also be applied to the block partitioned original equations obtained by doing so. This report summarizes the results of the Chebyshev semi-iterative technique applied to the original equations which are partitioned according to the 1-line basis. Comparisons showed good agreements between the results of IBIND1L and the similar codes, such as GEREBUS which uses same accelaration method.Item IBYAN - 1L iki boyutlu hızlı yanma programı(Türkiye Atom Enerjisi Kurumu, Çekmece Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi, 1992-02) Üstün, Gülsen; Adalıoğlu, Ulvi; Turgut, Mehmet Hulusi; TAEK-ÇNAEMİki ve bilhassa üç boyutlu difüzyon hesaplarında zamana bağlı değişimler incelenirken oldukça fazla bilgisayar zamanı harcanmaktadır. Hızlı gözlem çalışmaları için, mikroskopik tesir kesitleri kullanılarak yanma hesabı yapmak yerine, yanmaya bağlı makroskopik tesir kesitleri kullanılıp kritiklik hesabı yapacak bir kod hazırlanması düşünülmüştür. Bunun için EPRI-CELL kodu kullanılarak TR-2 reaktörü için yanmaya bağlı makroskopik tesir kesitleri kütüphanesi hazırlanmıştır. Ç.N.A.E.M. Nükleer Mühendislik Bölümünde yazılmış iki boyutlu difüzyon hesabı yapan IBD-1L koduna, hazırlanan bu tesir kesitleri kütüphanesini kullanarak akı dağılımlarını ve bölgelere bağlı yanma değerlerini hesaplayacak bir modül eklenmiştir. Geliştirilen IBYAN-1L programıyla, önce her bölge için verilen yanma değerlerine uygun makroskopik tesir kesitleri kullanılarak akı dağılımları hesaplanmakta ve bu kalp düzeni istenilen bir süre belirli bir güç seviyesinde çalıştırılarak k-etkin değerleri ve yakıtların yanma oranları yeniden bulunmaktadır. Bu program yardımıyla TR-2 reaktörünün ilk on çevrimiik kalp yüklemeleri ve çalışma programı gözönüne alınarak hesap yapılmış, her çevrim başındaki ve sonundaki k-etkin değerleri ve yakıtların yanma oranları tesbit edilerek deneysel sonuçlarla karşılaştırılmıştır. Hesaplarda tüm kontrol çubuklarının kalp dışında olduğu varsayılmıştır.Item In-vitro koşullarda, müşküle üzümünden izole edilen Botrytis cinerea Pers.'nın gamma radyasyonu ile engellenmesi(Türkiye Atom Enerjisi Kurumu, Ankara Nükleer Tarım Araştırma Merkezi, 1990) Tiryaki, Osman; TAEK-ANTHAMMüşküle üzümünden izole edilen Botrytis cinerea izolatı PDA (Patates-Dekstroz Agar) ortalaminda 7 gün süreyle geliştirildi. 0, 1, 2, 3, 4 ve 5 kGy'lik dozlarda 137Cs-gamma kaynağında (3.13 krad/dak) ışınlandı. Işınlamadan sonra inokulum alınarak taze ortamlara aktarıldı. 23°C'de 4 saat inkübe edildikten sonra pratikteki uygulamalara paralel olarak 3-4 °C' de gelişmeye bırakıldı. 3 er gün aralıklarla gözlemler yapıldı. Sonuç olarak 3 kGy'lik gamma radyasyonu dozunda miselial gelişme 23 gün geciktirilmiştir. 4 ve 5 kGy'lik dozlarda 32 gün süren gözlemler süresince hiçbir miselial gelişme gözlenmemiştir. Oysa ışınlanmamış kontrol petri kutularda gelişme ışınlamadan sonra 2.günde başlamıştır.Item Işınlanmış lignoselülozların hidrolizi için ruminal kemostat dizaynı : proje no: TAEK F.2.1.2.4(Türkiye Atom Enerjisi Kurumu, Lalahan Hayvan Sağlığı Nükleer Araştırma Enstitüsü, 1997-01) Tükenmez, İbrahim; Bakioğlu, Tayfur; Ersen, M.Sıtkı; TAEK-Lalahan Hayvan Sağlığı Nükleer Araştırma EnstitüsüLignoselülozik maddelerin parçalanabilirliğini artırmak için kullanılacak bir ruminal kemostat tasarımı amacıyla, reprezentatif lignoselülozik substrat olarak kullanılan buğday samanı optimum radyodepolimerizasyon koşullarında (20°C’ de %40 relatif rutubette, %6.6 dengede su içeriğiyle, 1.8 kGy/st doz hızında 2.5 MGy gama radyasyon dozu uygulanarak) ışınlandı. Işınlanmış ve ışınlanmamış substrat karışık rumen mikroorganizmaları inoküle edilen bir fermentörde fermente edildi.Kesikli-reaksıyon bulgularına dayanarak, biyokütle sentezi geçiş halinde maksimum biyokütle sentez hızı ve karşı gelen konsantrasyonu belirlenip sürekli proses dizaynı için dilüsyon hızı tayininde kullanıldı. Işınlanmamış ve ışınlanmış substratların sürekli proses parametre değerleri sırasıyla; substrat parçalanabilirliği: %29.4 ve %65.0 (%54.8’lik bir artışla); maksimum biyokütle sentez hızları (mg/L st):20.6 ve 45.1; yatışkın- durum biyokütle konsantrasyonları (mg/L):580.3 ve 1046.6; dilüsyon hızları(l/st): 0.074 ve 0.099; akış hızları (mL/dk): 2.5 ve 3.3; biyokütle verimleri (g biyokütle/g substrat):0,229 ve 0.169;Y(ATP) verimleri (g biyokütle /mol ATP): 7.6 ve 5.7 olarak bulundu. Bu parametrelerin birbiriyle ve karşı geldikleri substrat parçalanma parametreleri, kompartman büyüklükleri ve asetik asit, propiyonik asit ve bütirik asit üretim hız ve miktarlarının karşılaştırılması bu tekniğin endüstriyel kemostatlarda ışınlama ön işlemiyle artırılmış lıgnoselüloz parçalanmasının ön tasarım hesaplarında kullanılabileceğini gösterdi.